Bokt:Focusop 2012

Een overzicht van alle jaargangen 'Focus op' vind je hier: Bokt:Focusop

Focus op:

Het compliment is een oefening in de vrijheidsdressuur.

Uitvoering

Het paard tilt op een kleine aanwijzing van de trainer het voorbeen op en legt de voorknie op de grond waardoor er een 90% hoek in het been komt. Het andere voorbeen ligt gestrekt naar voren en het paard verdeeld zijn gewicht tussen het gebogen been, het gestrekte been en de achterbenen. Het hoofd wordt door het paard iets opgericht voor de borst gehouden.

Achtergrond

Men ziet het compliment al terug in het speelgedrag van paarden, voornamelijk jonge hengsten. Door elkaar in de voorbenen te bijten proberen ze hun speelkameraad op de grond te krijgen. De oefening is dus volledig natuurlijk en veilig om een paard aan te leren. Wanneer paarden vertrouwen op hun trainer en in hem een leider zien laten ze zich vaak al relatief makkelijk op hun knie zakken.

Het paard steekt het hoofd te ver onder het lichaam

Hier gaat het hoofd te ver onder het lichaam

Dit is gevaarlijk omdat het paard zichzelf kan bezeren als het uit evenwicht raakt en het hoofd onder het lichaam terecht komt. Er is meer nadruk gelegd om het paard achterwaarts vragen in plaats van naar beneden te vragen. Door de beloning of target zo dicht mogelijk bij de grond te houden is de afstand kleiner en hoeft het paard minder ver naar achteren toe. Hierdoor kan het hoofd ten alle tijde voor de gebogen knie gehouden worden en kan het zich in geval van evenwichtsverlies gemakkelijk herstellen.

Lees verder

Wist je dat?

• ... de eierstokken of ovaria van de merrie de organen zijn waar de eicellen geproduceerd worden?
• ... de hengstencompetitie als doel heeft fokkers en overige belanghebbende een inzicht te geven in de prestatiecapaciteiten van hengsten?
• ... de schedel een geheel is van verschillende botstructuren, die samen vorm geven aan het hoofd van het paard?

Foto van de week

Een compliment (oefening uit de vrijheidsdressuur) uitgevoerd door een Fries in kerstsfeer.

Focus op:

Er zijn verschillende soorten verzekeringen die mensen die paarden houden of paardrijden kunnen afsluiten. In dit artikel worden de diverse verzekeringen ingedeeld naar verschillende categorieën en kort toegelicht. Deze informatie kan gebruikt worden om een eerste idee te krijgen over welke soorten verzekeringen er zijn.

Opgemerkt moet worden dat er heel veel verschillende verzekeringen zijn voor ruiters en paarden en dat iedere verzekeringsmaatschappij eigen voorwaarden hanteert. Dit artikel geeft alleen een globale betekenis aan de verschillende type verzekeringen.

Verzekeringen voor het paard

Zoals bij alle verzekeringen betaal je per verzekering een premie. De premie is vaak afhankelijk van de waarde van je paard, voor welk doel je het paard voor verzekerd (als sportpaard of als recreatiepaard) en hoe uitgebreid de verzekering is. Net zoals bij een ziektekostenverzekering voor mensen kan je vaak zelf een pakket samenstellen. Er zijn verschillende verzekeringen voor je paard af te sluiten. Hieronder een overzicht van de meest voorkomende:

• Ziektekostenverzekeringen

Afhankelijk van het pakket dat je kiest is je paard verzekert voor ziektekosten. Vaak moet je nog wel een eigen risico betalen. Om toegelaten te worden tot de verzekering moet je paard gekeurd worden door een dierenarts. Op basis van de keuring kan de verzekeraar besluiten om bepaalde zaken, bijvoorbeeld een oude blessure, buiten de verzekering te houden. Dit houdt in dat je de onkosten ten gevolge van dit gebrek niet vergoed krijgt. De polisvoorwaarden verschillen per verzekering.

• Aansprakelijkheidsverzekeringen voor schade veroorzaakt door het paard

Deze verzekering is te vergelijken met de WA verzekering bij mensen. De verzekering dekt de schade die je paard veroorzaakt aan derden. Vaak kan je via je eigen WA verzekering je paard gratis of tegen een kleine vergoeding mee laten verzekeren. Lees verder

Wist je dat?

• ... een passant het stukje leer is op een hoofdstel of een stuk harnachement waar je het overgebleven stuk riem na het vastmaken van een gesp doorschuift om hem op zijn plek te houden?
• ... dampigheid, ook wel COPD (Chronic Obstructieve Pulmonary Disease) genoemd, een chronische ziekte is die regelmatig bij paarden voorkomt?
• ... Oormijten nauwelijks zichtbare lichtgrijze spinnetjes zijn, ter grootte van een speldenknop, die leven van afgestorven cellen van de huid?

Foto van de week

Close-up van een wintervacht bedekt met sneeuw.

Focus op:

Bij kunststof beslag wordt het traditionele hoefijzer vervangen door een exemplaar van kunststof.

Tips & tricks

Beslaan met kunststof is niet helemaal hetzelfde als ijzers eronder slaan. Als je kunststofbeslag gaat gebruiken zit er doorgaans een handleiding bij voor de smid. Er zijn een aantal dingen waar je rekening mee moet houden.

Een paard dat langdurig op ijzers gestaan heeft kun je het beste 2 tot 3 weken op blote voeten zetten voordat je er voor de eerste keer kunststofbeslag onder laat slaan. Dit heeft te maken met het grote verschil in bewegingspatroon tussen kunststofbeslag en ijzers. Door het paard een tijdje op blote voeten te zetten is de overgang minder groot en went het paard sneller aan zijn nieuwe beslag.

Bij het bekappen van de hoef voor het aanbrengen van het kunststofbeslag is het van belang dat de hoef goed vlak gevijld wordt. Bij warm beslag met ijzers worden de oneffenheden in de hoefwand gewoon weggebrand, bij kunststof of koude ijzers is dit niet het geval en moet de hoef dus heel vlak gevijld worden. Bij kunststofbeslag is het erg belangrijk dat de zool van de hoef niet uitgehold wordt bij het bekappen. Het kunststof moet een zo groot mogelijk contact oppervlak hebben met de hoef. Bij een uitgeholde hoef zal het kunststofbeslag na enige tijd naar binnen klappen en in de uitholling terecht komen. De nagels gaan dan los en de hoefwand raakt beschadigd. Lees verder

Wist je dat?

• ... schimmel de meest voorkomende huidaandoening bij het paard is?
• ... tetanus een aandoening aan het zenuwstelsel is?
• ... de longeerzweep wordt gebruikt tijdens het longeren om het paard duidelijke hulpen door te geven?

Foto van de week

Een Fell pony dekhengst in galop, in de sneeuw.

Focus op:

Een solarium is vaak aanwezig op de luxere stallen en wordt gebruikt om de paarden snel te laten drogen na het werk of na het wassen. Soms wordt een solarium ook ingezet bij de behandeling van stijve spieren of blessures.

Hoe werkt het?

Een solarium is meestal een houten behuizing of een deel in de stal met een laag plafond. Aan de bovenkant (en soms ook aan de zijkant) hangen infraroodlampen. Deze lampen verwarmen de spieren en stimuleren zo de bloedcirculatie wat weer tot gevolg heeft dat de spieren ontdaan worden van melkzuur. Een solarium heeft geen medisch nut, maar paarden vinden het wel vaak lekker om er onder te staan. Het effect is voornamelijk op de huid en de bloedsomloop, op de diepe spieren heeft het minder direct effect. Dit komt meer van de gestimuleerde bloedsomloop.

Een solarium is ontspannend voor je paard en doordat je paard onder een solarium snel droog wordt verkleint het ook de kans op een verkoudheid. Door de verbeterde doorbloeding wordt de vacht ook mooi glanzend. Lees verder

Wist je dat?

• ... plotselinge afkoeling door bijvoorbeeld regen [[koliek] kan veroorzaken?
• ... het borsttuig wordt gebruikt om de strengen aan te bevestigen, waarmee het rijtuig of koets wordt voortgetrokken?
• ... Secretariat een Amerikaans renpaardis, dat wordt gezien als één van de grootste renpaarden aller tijden?

Foto van de week

De bloem van de giftige smeerwortel.

Week 48 2012

Bij een hoef met ondergeschoven verzenen lijkt een paard achterover te hellen op de hoeven.

De verzenen (of hielen) zijn het laatste stuk van de draagrand onder de ballen van de hoef, ze geven de voet de juiste stand en correcte verzenen zorgen ervoor dat de denkbeeldige voetas ongebroken door de ondervoet loopt. Hoge of lage verzenen zorgen ervoor dat de denkbeeldige voetas niet meer recht is waardoor er problemen met gewrichten en banden in de ondervoet ontstaan. Aan de binnenkant worden de verzenen gesteund door de steunsels. De verzenen aan de binnenkant van de hoef zijn steiler dan aan de buitenkant. Lees verder

Wist je dat?

• ... klapmouw een ander woord is voorpatella luxatie?
• ... kramperigheid niet hetzelfde is als hanetred?
• ... een rodeo (Spaans voor 'rondgaan') een vorm van volksvermaak is waarbij vee betrokken is?

Foto van de week

Een paint horse op het strand

Focus op:

Natural horsemanship houdt zich bezig met de communcatie van paarden. Het doel is om te leren communiceren met je paard in 'paardentaal'.

Geschiedenis

Al sinds mensen op paarden rijden hebben ze gezocht naar methoden om met de paarden om te gaan. Een van die methoden was door uit te gaan van het natuurlijke gedrag van het paard. De Griekse schrijver Xenophon (van ca. 430-355 voor Chr.) schreef in zijn On Horsemanship al over het vriendelijk beleren van paarden.

Een andere beroemde persoon was de Ier Daniel Sullivan, die rond 1800 bekend stond als de "Horse Whisperer" en paarden temde die onhandelbaar waren geworden vanwege een ongeluk of mishandeling. Na hem hebben ook anderen rond 1850 naam gemaakt met het behandelen van gevaarlijke paarden. Hieronder bevond zich bijvoorbeeld John Solomon Rarey, die model stond voor het boek The Horse Whisperer van Nicholas Evans.

In de huidige tijd is de vriendelijke methode van paardentrainen door mensen als Monty Roberts, Pat Parelli en Chris Irwin weer onder de aandacht gekomen. Lees verder

Wist je dat?

• ... de DAWRA een vereniging is voor liefhebbers van westernrijden met een Arabier?
• ... sommige medicatie niet tijdens wedstrijden is toegestaan en je deze medicatie op de lijst van ongeoorloofde middelen kan terug vinden?
• ... Mark Weusthof een Nederlandse menner is die zich sinds 1997 met een vrij jong vierspan kan meten met de top in de mensport?

Foto van de week

Een Noord-Zweeds paard, een klein trekpaardras.

Focus op:

Het Fjordenpaard is een sterk en sober paard dat hard kan werken en dan ook op heel veel manieren wordt ingezet. De rechtopstaande manen en de wildkleur geven het Fjordenpaard zijn kenmerkende uiterlijk.

Geschiedenis

Oorspronkelijk werd de Fjord voornamelijk in westelijk Noorwegen door boeren gefokt. De Noorse naam is daarom nog altijd “Vestlandhest”, wat letterlijk westlandpaard betekent. Rond 1600 heeft dit primitieve ras zich over heel Noorwegen verspreid. De geschiedenis start pas echt rond 1850.

De paarden werden gebruikt in de bosbouw en als vervoersmiddel: met zijn stevige draf werd de Fjord voor een lichte wagen (en ’s winters een slee) gespannen en zo vervoerde men zich door het land. De strenge winters en de voedselschaarste hebben de Fjord gemaakt tot wat hij vandaag de dag is: een goed winterhard en sober paard.

De naam van het Fjordenpaard komt van het bekende natuurfenomeen van Noorwegen: de fjorden. Een fjord is een metershoge en diepe kust inham.

Na de Tweede Wereldoorlog groeide de vraag naar een goedkoop en sterk landbouwpaard. De paarden moesten werkwillig zijn, en sterk genoeg om de ploegen te kunnen trekken en bijvoorbeeld de karren voor het stro. De keus viel op het Noorse Fjordenpaard, wat deze eigenschappen allemaal bezit. Lees verder

Wist je dat?

• ... een echte longontsteking waarbij naast de bronchiën ook de longblaasjes zijn aangetast, bij paarden veel minder voorkomt dan de aandoeningen van de luchtpijp en de bronchiën?
• ... jaarlijks in de maand mei of juni de Nederlandse kampioenschappen dressuur (Senioren) georganiseerd worden?
• ... een hazenhak een verdikking aan de achterkant van het spronggewricht is?

Foto van de week

Buckles aan showteugels zoals je ze ook vaak ziet aan western hoofdstellen en showhalsters

Focus op:

Als een paard in de winter een te dikke wintervacht krijgt kan dat lastig zijn bij de training, je kan er dan voor kiezen om je paard te scheren. Soms moet een paard ook om andere redenen geschoren worden, bijvoorbeeld vanwege zomereczeem of luis. Mensen die hun paarden zo natuurlijk mogelijk willen houden, zijn meestal fel tegen scheren.

Waarom scheren?

Een dikke wintervacht is lastig als een paard volop in training is. Een dikke vacht is erg warm en blijft lang nat. Dit is ook de reden waarom de meeste paarden alleen ’s winters geschoren worden. Ter vervanging van de vacht legt men één of meerdere dekens op, zodat het paard voldoende beschermd is tegen weersinvloeden.

Meestal wordt het hele paard geschoren, maar dit is niet altijd nodig. Er zijn zelfs takken van sport (bv. endurance) waarin het normaal is dat maar een gedeelte van het paard geschoren wordt. Alleen daar waar het paard veel zweet en/of warmte kwijt kan raken. Deze paarden hoeven afhankelijk van het weer en het scheermodel niet altijd een deken op. Lees verder

Wist je dat?

• ... bacteriën in veel gevallen niet slecht zijn, maar belangrijk voor de stofwisseling ?
• ... het voorvoegsel PRE staat voor Pura Raza Espagñola (Puur Spaans Ras), en dat dit uitsluitend gegeven wordt aan raszuivere Andalusiërs?
• ... de Buckskin net als de Palomino en American Cream geen apart ras maar een register op kleur?

Foto van de week

Zijaanzicht van een wijde hoef met ondergeschoven verzenen. Deze afwijking is een raskenmerk van koudbloedrassen.

Focus op:

Het is eindelijk zo ver: je hebt een veulen gekocht en het is tijd om hem af te spenen en mee te nemen. Of toch niet? Je veulen is nog te jong om te beleren, wat zijn de mogelijkheden om je veulen te stallen na het spenen? Hier vind je een overzicht van de verschillende mogelijkheden om een veulen huisvesting te bieden.

Waarom speciale stalling voor een veulen?

Een veulen is een jong paard, dat het allemaal nog moet leren. Ondanks dat je er nog geen zadel op kunt leggen, is er wel een scala aan dingen dat je veulen moet kennen en kunnen voor je goed en wel met het beleren kunt beginnen. Denk hierbij aan voetje geven, aanraken toestaan en dergelijken. Wanneer je veulen van een goede eigenaar komt, zal hij veel van deze zaken al kennen.

Omdat je veulen andere behoeftes heeft dan een volwassen paard (en de eigenaar ook) is het nogal zonde om het op een luxe stal te zetten met veel voorzieningen voor paard en ruiter. Van het meeste zal je namelijk toch (nog) geen gebruik maken; denk hierbij aan een binnenbak, longeercirkel, zadelkamer enzovoorts. Bovendien is het zo dat veulens de omgang met andere paarden nog niet (goed) kennen. Een paard dat later met andere paarden in aanraking komt (wat bij 99,9999% van de paarden het geval is) zal de 'paardentaal' moeten kennen om sociaal met hen om te kunnen gaan, zowel in de kudde als bijvoorbeeld op wedstrijd waar je gepasseerd wordt door andere paarden.

Er zijn een aantal alternatieven waar je uit kunt kiezen om je veulen een optimale jeugd te geven en uit te groeien tot een evenwichtig paard, met elk hun eigen voor- en nadelen. Lees verder

Wist je dat?

• ... het in de Europese Unie sinds kort verplicht is om alle paarden, pony's en ezels te registreren en de mogelijkheid te geven het dier te identificeren?
• ... een tentwagen een typisch Nederlands rijtuigis dat duidelijk te herkennen is door de hoog oplopende zijkanten en hoge achterkrat?
• ... een entrainementeen stal is waar dravers of volbloeden getraind worden voor koersen?

Foto van de week

Een zebra laat zijn oren hangen.

Focus op:

De term X-factor is bekend geworden dankzij programma’s zoals Idols en natuurlijk 'de X-factor' Een persoon die de X-factor heeft, heeft net dat ene extraatje wat hem of haar speciaal maakt. Maar de term X-factor bestaat ook in de paardensport. En om nog preciezer te zijn; de rensport.

Sommige paarden rennen namelijk harder dan anderen, onafhankelijk van de jockey. Ook al hadden ze dezelfde trainer, hetzelfde voedsel etc. Dat ene paard had dus net wat extra’s. Maar wat dat precies was, was lange tijd niet duidelijk. In de jaren '50 van de vorige eeuw ontdekte een Australische onderzoeker dat veel toppaarden een extra groot hart hadden. Op veel toppaarden werd na hun dood autopsie gepleegd om hen te onderzoeken, en deze onderzoeken werden al vroeg goed gedocumenteerd. Zo had Secretariat, één van de grootste racepaarden ooit bijvoorbeeld een hart van bijna 10 kilo, terwijl een normaal hart zo rond de 4 kilo weegt. Ook van Sham, Eclipse en Phar Lap is bekend dat ze een groot hart hadden.

Lees verder

Wist je dat?

• ... een hackamore een bitloze optoming is met hefboomwerking, die veel gezien wordt in de springsport?
• ... onder krachtvoer paardenvoeding wordt verstaan met een veel hogere voedingswaarde dan ruwvoer?
• ... Romeinse wedrennen tot de meest populaire sporten in Oud Griekeland en onder de Romeinen behoorden?

Foto van de week

Een Fjord laat samen met zijn trainster de jambette zien, een oefening uit de vrijheidsdressuur.

Focus op:

De onafhankelijke zit is er op gebaseerd dat de ruiter de bewegingen van het paard (ook de onverwachte) in balans kan volgen en daarbij zijn ledematen onafhankelijk van elkaar en de romp kan gebruiken. Tijdens het geven van de hulpen in het van groot belang dat de ruiter de controle over zijn lichaam en vooral over zijn ledematen kan bewaren. Hieronder verstaan we, dat wanneer de ruiter een aanwijzing geeft met één ledemaat, dit gebeurt zonder dat elders in het lichaam spanningen en/of veranderingen optreden.

De bewegingen van het paard =

De stap

Tijdens de stap maakt het paard met hoofd en hals een voorwaarts, neerwaartse en zijwaartse bewegingen welke door de ruiter gevolgd wordt vanuit schouder en elleboog. De verticale beweging van de paardenrug is gering, de ruiter kan deze met een ontspannen zitvlak passief volgen.

Lees verder

Wist je dat?

• ... een hoefschoen ter bescherming van de paardenhoef dient, bijvoorbeeld als het paard veel op moeilijke ondergronden moet lopen?
• ... de technische definitie van een blessure is: lichamelijk letsel ontstaan bij het sporten?
• ... Freestyle reining een variant is op de reguliere reining?

Foto van de week

Een weigering bij een hindernis tijdens een cross wedstrijd.

Focus op:

Wanneer een paard uit dat hij hoger in rang staat dan een ander paard of mens, dan wordt dit dominantie genoemd. Veel problemen in de omgang komen voort uit het gebrek aan duidelijkheid over wie dominant is: mens of paard. Als een paard namelijk niet het gevoel heeft dat hij gedomineerd wordt, dan zal hij zelf de leiding overnemen.

In natural horsemanship wordt veel gebruik gemaakt van dominantie tussen mens en paard, bijvoorbeeld bij de dominantiespellen van Pat Parelli.

Het tegenovergestelde van dominant is onderdanig.

Dominant gedrag

In een kudde bestaat er een bepaalde rangorde. De leider is de alfamerrie, zij verdient haar rang als oudste, sterkste merrie. Dit is een 'natuurlijke' rang: als de alfamerrie wegvalt wordt haar plaats ingenomen door de merrie die dan het oudst is. Daarnaast is er de drijvende hengst, welke achteraan de kudde loopt en deze beschermt van gevaar. Ook is deze hengst de enige die de merries mag dekken. Hij verdient zijn positie door te vechten. Deze rangordebepaling is het meest opvallende voorbeeld van dominant gedrag. Het vertonen van dominant gedrag wordt vrijwel continue gedaan om de rangorde te bevestigen. Dit gebeurd met behulp van verschillende signalen.

Lees verder

Wist je dat?

• ... de veulencentrale bemiddelt tussen veulens die hun moeder hebben verloren en merries die hun veulen verloren hebben zodat deze als adoptiemoeder kunnen dienen?
• ... een aalstreep samenhangt met wildkleur bij een paard?
• ... in de western, paarden van vier en vijf jaar uitsluitend met een snafflebit of een bitloze optoming mogen starten, en vanaf zes jaar uitsluitend met een shank?

Foto van de week

Een paard met een onderbeet en een vuil gebit als gevolg van de onderbeet.

Focus op:

Prinsjesdag is de dag dat de troonrede wordt voorgelezen door het staatshoofd van Nederland, momenteel is dat koningin Beatrix.

Geschiedenis

In de eerste helft van de negentiende eeuw werd de zitting van de Staten-Generaal geopend op de eerste maandag in november. Omdat een groot aantal kamerleden van ver moesten komen en op zondag, vanwege de zondagsrust niet mochten reizen was maandag geen ideale dag. In 1887 werd de maandag dan ook officieel gewijzigd in de grondwet naar de derde dinsdag in september.

In de loop van de eeuw werden rijtuigen vervangen door auto’s en kwamen de kamerleden steeds vaker met de dienstwagen naar het Binnenhof. Hans Wiegel stelde de koets weer in ere en sindsdien wordt een optocht gehouden met rijtuigen begeleid door de cavalerie. Het staatshoofd rijdt in deze optocht altijd in de Gouden Koets.

Lees verder

Wist je dat?

• ... een paard moet basculeren zodat hij hoge(re) hindernissen makkelijker kan springen?
• ... een boodschappenwagen] een rijtuig is dat speciaal was bedoeld voor vrouwen, waar ze makkelijk met hun lange rokken in konden stappen, en dat voor hen bedoeld was om de boodschappen mee te doen?
• ... paarden soms rollen omdat ze jeuk hebben, maar dat het ook een gezonde massage van de huid is?

Foto van de week

Een groom aan het werk tijdens prinsjesdag.

Focus op:

Natuurlijk bekappen is een vrij nieuwe manier van bekappen. Het woord is een beetje dubbel want wat is er nou natuurlijk aan bekappen? Eigenlijk vrij weinig, met de naam 'natuurlijk bekappen' bedoelen ze dat ze hoeven zo natuurlijk mogelijk willen houden. Dit houdt in dat ze de slijtage die een wild paard normaal gesproken oploopt door vele kilometers over hardere bodems te lopen, na willen bootsen.

Het na willen bootsen van natuurlijke slijtage gebeurt als volgt. Allereerst doen ze zo min mogelijk aan de hoeven zelf, de hoef moet zichzelf zo veel mogelijk zelf reguleren. Dit houdt in dat er niet aan de straal wordt gesneden, en ook de zool word niet uitgehold. Het enige wat gebeurt bij natuurlijk bekappen is dat de steunsels gelijk worden gemaakt met de zool (anders ontstaan er kneuzingen) en het rondvijlen van de hoefwand. Er wordt gestreefd naar een zogenaamde 'mustang-hoef', dit is een hoef met lage hielen. Over het algemeen zal deze vanzelf ontstaan als de zool gevolgd wordt. Daarnaast is het van belang dat het paard onder zo natuurlijk mogelijke omstandigheden gehouden wordt. Dit is niet noodzakelijk, maar je kunt moeilijk van een paard verwachten dat hij natuurlijke hoeven krijgt als hij alles behalve natuurlijk wordt gehouden.

Lees verder

Wist je dat?

• ... de normaalwaarden van je paard de conditie van je paard onder normale omstandigheden is, zoals de hartslag en het gedrag?
• ... paarden ook last kunnen krijgen van zonnebrand op plekken waar de beharing dun is of ontbreekt?
• ... de witte lijn van de hoef de hoefwand en de hoefzool verbindt, maar dat deze meestal niet echt wit is door het vuil dat erop blijft hangen?

Foto van de week

Een Kiger-Mustang tijdens een show onder het zadel

Focus op:

Ook mensen met een beperking kunnen deelnemen aan de paardensport. Sinds 1 januari 2006 is de KNHS verantwoordelijk voor het organiseren van topsportwedstrijden voor mensen met een beperking. Sinds 1 januari 2008 valt de breedtesport hier ook onder. In het OI traject (Organisatorische Integratie van het Aangepast Sporten) wordt de KNHS ondersteund door Gehandicaptensport Nederland dat sinds 2005 de rol van kenniscentrum voor sporters met een beperking heeft.

In juni 2007 is de KNHS Adviescommissie Aangepast Sporten opgericht. In deze commissie zitten experts uit het Aangepast Sporten die het bestuur van de KNHS adviseren over de integratie van de sport en allerlei beleidsmatige zaken die van belang zijn voor het Aangepast Sporten. Lees verder

Wist je dat?

• ... Frank Hosmar 2 bronzen medailles heeft gewonnen op de Paralympische Spelen?
• ... Sanne Voets in reguliere wedstrijden, tussen valide ruiters, uitkomt in de klasse ZZ-Licht?
• ... in de aangepaste sport ook de discipline Para Mennen wordt verreden?

Foto van de week

De Poitou-ezel (ook wel Baudet du Poitou of Franse Reuzenezel genoemd) is één van de grootste ezelrassen.

Focus op:

Gert Bolmer nam in 2012 deel aan de Paralympische Spelen in Londen. Hij start in grade II.

Biografie

Gert Bolmer heeft een lichte hersenbeschadiging veroorzaakt door zuurstofgebrek bij de geboorte. Hierdoor worden zijn ledematen niet goed aangestuurd door zijn hersenen wat zich uit in een licht spasme. In zijn kindertijd werd hij behandeld door een fysiotherapeut die aangaf dat paardrijden een goede therapie voor hem zou zijn. Door het rijden zouden zijn (been)spieren worden opgerekt en zou zijn motoriek en balans verbeteren. Gert zelf vond paardrijden maar niks.

Onder lichte dwang van zijn ouders is hij op 7-jarige leeftijd toch terecht gekomen op een pony. Hij vond het in eerste instantie niets omdat hij vastgehouden moest worden aan beide kanten vanwege het gebrek aan balans. Na enige tijd verbeterde zijn balans waardoor hij zelfstandig kon gaan rijden en vanaf dat moment kreeg hij ook lol in het rijden. Lees verder

Wist je dat?

• ... tijdens de Paralympische Spelen van 2012 de discipline Para Dressuur verreden wordt?
• ... er 4 Nederlandse ruiters en 3 Vlaamse ruiters meedoen aan de Paralympische Spelen van 2012?
• ... er in de aangepaste sport gebruik wordt gemaakt van grades om zo de competitie eerlijk te houden?

Foto van de week 2012

De Basterdklaver of Trifolium hybridum is giftig voor paarden.

Week 36 2012

Focus op:

De steeplechase is een snelheidswedstrijd op een renbaan waarin diverse hindernissen zijn opgenomen. Enkele beroemde steeplechases zijn de Grand National in Liverpool (UK) en die in Pardubice, Tsjechië.

Daarnaast was de steeplechase in het verleden ook een onderdeel van een Eventingwedstrijd en gold als voorbereiding op de crosscountry. Deze steeple leg je af binnen een vooraf bepaalde tijd. De hindernissen zijn zogenaamde flinke steeplehagen. Sinds 2006 worden in de eventing geen steeplechases meer gereden.

Geschiedenis

De steeple chase onstond in de 18e eeuw in Ierland, het was toen een onderdeel van cross country. De eerste race werd verreden in 1752 door Mr. Cornelius O'Callaghan en Mr. Edmund Blake. De race was 6 mijl lang en ging van Buttevant Church naar St. Leger Church in Doneraile, in Cork. Omdat de steeple chase steeds van kerktoren naar kerktoren ging kregen de race al snel de naam steeple chase. ("church steeple" is Engels voor kerktoren). Steeple chase was steeds een onderdeel van de cross country, in 1810 werd de eerste onafhankelijke steeple chase georganiseerd in Bedlam, England. De eerste Steeple chases waren over ruig terrein, behalve hindernissen moesten de paarden waterplaatsen oversteken, en moeilijke afdalingen maken. Het spreekt voor zich dat de steeple chase in die periode een zeer gevaarlijke sport was voor zowel paard als mens. Lees verder

Wist je dat?

• ... witte haren op bijvoorbeeld de schoft het teken kunnen zijn van schurend tuig?
• ... Bettina Eistel een paralymische dressuuramazone is die geboren is zonder armen?
• ... de x-factor in de rensport duidt op een zeer groot hart, dat wel zes tot tien kilo kan wegen?

Foto van de week

Polocrosse is een teamsport te paard in Nederland en is eigenlijk “lacrosse te paard”.

Week 35 2012

Focus op:

Hoefkanker is een ziekte van het levende weefsel in de hoef. De cellen in de hoef delen te snel waardoor ze niet op tijd kunnen verhoornen en afsterven. Je ziet dan levend weefsel op de plaats waar normaal hoorn hoort te zitten. Dat kan bijvoorbeeld zijn in de zool van de hoef of in de straal, in dat laatste geval spreekt men van straalkanker. Voor het paard is dit erg pijnlijk en een operatie om het slechte weefsel weg te halen is bijna altijd noodzakelijk.

Oorzaak of etiologie

Meestal wordt deze ziekte veroorzaakt door een infectie, een schimmel of bacterie in de hoef. Dit uit zich in de vorm van bijvoorbeeld brokkelhoeven, rotstraal, losse wand, kroonwandinfectie. Na dit stadium is de functionaliteit van de hoef aangetast en als gevolg hiervan kunnen problemen als hoefkanker of straalkanker ontstaan. Lees verder

Wist je dat?

• ... een zweng een onderdeel van een rijtuig is, namelijk de zogenoemde trekknuppel?
• ... targetten het aanraken van een voorwerp inhoud?
• ... de Eperpaardenvierdaagse het grootste recreatieve paardenevenement in Nederland is en jaarlijks wordt gehouden in de tweede week van juni?

Foto van de week

Een Arabisch veulen galoppeert in de wei.

Week 34 2012

Focus op:

De hippische onderdelen van de Olympische Spelen van 2012 worden gehouden in het Greenwich Park in London van donderdag 2 augustus t/m donderdag 9 augustus 2012. Ruiters uit 24 verschillende landen zullen aan de start verschijnen. Elf daarvan zullen met een volledig team (drie ruiters) aan de start verschijnen. Groot-Brittannië, Duitsland en Nederland zullen ieder vier combinaties uitzenden.

Resultaten Nederland

Dressuur Grand Prix

Anky van Grunsven reed op de eerste dag een nette proef met Salinero. De uitgestrekte draf was duidelijk wat ingehouden en in de passage werd Salinero licht hectisch, waardoor het ritme in het achterbeen soms verloren ging. In de changementen om de 2 zaten een paar foutjes. Na de proef reageerde Anky geëmotioneerd: Sjef was de avond er voor ziek geworden en dat leverde nogal wat emotie en stress op bij de amazone. Z eindigde op een 16e plek. .

Patrick van der Meer had een zeer net debuut met een brave Uzzo en scoorde 70%. Hiermee eindigde hij op een 25ste plaats en kwalificeerde zich voor de Spécial. De combinatie liet hoogtepunten zien als de uitgestrekte stap en draf, scherp gesprongen pirouettes en mooie changementen.

Edward Gal en Undercover waren de derde Nederlandse combinatie aan start en lieten een keurige proef zien die werd beloond met 75.395% Er zaten wat kleine foutjes in, maar Edward zelf was zeer tevreden na afloop, zeker gezien het feit dat de combinatie pas een half jaar samen aan het werk is.

Lees verder

Wist je dat?

• ... Gerco Schröder vanuit Londen huiswaarts keert met twee zilveren medailles?
• ... Claudia Fassaert de enige Belgische dressuurruiter was tijdens de Olympische Spelen in Londen?
• ... Steve Guerdat tweemaal foutloos bleef in de Olympische springfinale en hiermee goud won?

Foto van de week

Adelinde Cornelissen behaalde een individuele zilveren medaille op de Olympische Spelen van 2012 met Parzival.

Week 33 2012

Focus op:

Sjef Janssen is vooral bekend in combinatie met Anky van Grunsven, hij is haar levenspartner en tevens trainer. Maar verder is hij ook bondscoach dressuur en heeft hij zelf actief in de wedstrijdsport gereden.

Biografie

Sjef Janssen werd geboren in 1950 als zoon van de bekende professionele wielrenner Sjefke Janssen. Eigenlijk zou de eerste zoon Sjaak heetten maar de supporters uit Elsloo voelden meer voor de naam Sjef, want hij zou volgens hen in de voetsporen van zijn vader treden. Sjef is al vroeg bezig met sport, hij voetbalt bij het tweede van Haslou en gaat ook fietsen, maar echt serieus met de wielersport is Sjef niet. Verder doet hij nog aan fanatiek aan tennis. Sjef verlaat het ouderlijke huis in Elsloo en trouwt in zijn 19e levensjaar.

Pas toen Sjef 25 jaar oud was, in het jaar 1975, komt hij in aanraking met paarden. Zijn dochtertje is gek van een pony hengstveulen en hij koopt deze voor haar, later werd er door Sjef ook een twee-jarige paardenhengst aangeschaft. Dat alles ondanks het feit dat Sjef geen enkel verstand van zaken had rondom paarden. Hij reed zelf op de manege met een groep vrienden en had vooral aan het buitenrijden veel plezier.

Lees verder

Wist je dat?

• ... Yessin Rahmouni eerste vertengenwoordiger van een Afrikaans land en het Midden-Oosten op de Olympische Spelen is die zich heeft weten te plaatsen voor de dressuur?
• ... Michael Jung de gouden medaille voor het onderdeel eventing heeft behaald en hij hiermee geschiedenis schrijft door zowel Europees, Wereld als Olympisch kampioen te worden?
• ... Charlotte Dujardin een score van 83.663% bij elkaar reed tijdens de Grand Prix wat haar een Olympisch record opleverde?

Foto van de week

Olympisch gouden medaille winnaar Michael Jung met Sam tijdens het Europese Kampioenschap in 2011.

Week 32 2012

Focus op:

De KNHS introduceert dit seizoen Olympische kaders in de disciplines dressuur, springen en eventing. De combinaties die opgenomen zijn in de Olympische kaders, zijn de bewezen combinaties die kans maken op een plaats in het team voor de Olympische Spelen in Londen 2012.

Naast zeer aansprekende prestaties moeten ruiters zich ook werkwillig opstellen tegenover het KNHS-programma en stelt de bondscoach in een gesprek vast of de kandidaat te coachen is. De KNHS heeft een vastgesteld programma waarmee zij de ruiters ondersteunt met wekelijkse fysieke training. Doel van deze training is het verhogen van de algehele fitheid door oefening en monitoring, het verbeteren van de core stability (dat bij elke ruiter wordt gemeten tijdens de jaarlijkse verplichte medische keuring) en het verminderen en voorkomen van blessures of klachten door overbelasting. Momenteel trainen de ruiters op locaties in Arnhem (Papendal), Amsterdam en Eindhoven. Mogelijk volgen er nog trainingslocaties in Heerenveen, Breda en Twente.

Naast de ondersteuning op fysiek vlak, ondersteunt de KNHS haar kaderruiters op mentaal gebied. Mentale begeleiding vindt op individuele basis plaats. Het is aan de bondscoaches om aan te geven wie daarvoor in aanmerking komt. Tevens wordt er voor iedere Olympische discipline een teamveterinair ingezet voor de veterinaire begeleiding van kaderpaarden. Tenslotte kunnen de kaderruiters gebruik maken van kader- of individuele trainingen van de bondscoaches Sjef Janssen, Rob Ehrens en Martin Lips en bij eventing ook van specifieke discipline experts, waaronder Rob Ehrens en Anky van Grunsven.

Lees verder

Wist je dat?

• ... de paardensport in drie disciplines dressuur, springen en eventing vertegenwoordigd is op de Olympische Spelen?
• ... Charles Pahud de Mortanges een bekende militaryruiter, oud-Olympisch deelnemer, paardentrainer en voorzitter van het NOC geweest is?
• ... Edwina Tops-Alexander een Australische springamazone is die deelneemt aan de Olympische Spelen 2012?

Foto van de week

Anky van Grunsven zal aankomende week in actie komen tijdens de Olympische Spelen 2012 met Salinero

Week 31 2012

Focus op:

De Chincoteague (lees shinko-teeg, Indiaans voor: Mooi land aan de overkant van het water) wordt beschouwd als het enige inheemse ponyras van Amerika. De ongeveer 200 pony’s leven op het eiland Assateague vlak voor de kust van Virginia. Voorheen leefden de pony’s in de moerassige gebieden Chincoteague en Assateague maar na een zware storm in 1933 raakte Assateague door een strook water gescheiden van het vasteland en Chincoteague. Assateague heeft de status van een nationaal park en naast de pony’s leeft er ook een belangrijke vogelpopulatie.

Hoe de pony’s op de eilanden terecht gekomen zijn, is onduidelijk. Er gaan verhalen over een schip met paarden met een Berberse of Spaanse afkomst dat schipbreuk leed voor de kust van Virginia maar hier is geen bewijs voor. Waarschijnlijk zijn de Chincoteagues nakomelingen van paarden die door de 17e eeuwse kolonisten naar het eiland werden gebracht om belastingen op omheiningen en vee-aantallen te ontlopen.

In de 17e eeuw werd de staat Virginia populair bij de kolonisten en in 1671 vestigden zich de eerste kolonisten op het eiland Chincoteague. De bewoners leefden van de visvangst of van het houden van vee. Einde 18e eeuw werd begonnen met de vangst van wilde paarden. Deze paarden zwommen vaker de nauwe zeestraat tussen de eilanden over om de velden van de lokale boeren op Chincoteague te plunderen. Kolonisten kozen de sterkste paarden uit, vingen ze en temden ze voor het werk op het land. De andere paarden werden vrij gelaten om de kudde in stand te houden.

Lees verder

Wist je dat?

• ... een klophengst een hengst is waarbij een of beide testikels niet zijn afgedaald in het scrotum?
• ... bij een holle wand de hoefwand in tweeën is gespleten en dat dit kan voorkomen bij extreem droge hoeven, of bij een doorbloedingsstoornis in de ondervoet?
• ... een twenter een paard is in de leeftijd van 2 tot 3 jaar?

Foto van de week

Een fjorden hengst in het tuig

Week 29 2012

Focus op:

Dominique Filion is al jaren actief in de Nederlandse dressuursport. Op dit moment is ze op weg haar carrière door te zetten op Grand Prix-niveau.

Biografie

Dominique Filion werd op 15 mei 1984 geboren in Breda. Als 3-jarig meisje ging Dominique al ponyrijden. Haar eerste pony was Sasha. Toen Dominique 8 jaar oud was kreeg ze de pony Kompas Elmar. Elmar was eigenlijk bedoeld om weer te verkopen maar bleek een zeer goede dressuurpony. Dominique en Elmar waren Z2 dressuur en werden uitgezonden voor Nederland naar het Europees Kampioenschap in Hartpurry (Engeland) waar ze een 5e plaats met het team behaalde.

Inmiddels stond er ook al een juniorenpaard op stal genaamd Cyrano. Dominique nam Cyrano over van haar tante Anouk Honselaar, die hem al uit had gebracht in de Lichte Tour. In 1998 werd Dominique voor zowel het ponyteam als het juniorenteam geselecteerd voor het Europese Kampioenschap. De amazone koos voor de Junioren en behaalde met Cyrano direct de titel Europees Kamioen met het team, individueel werd ze 10e. Tijdens het NK werd ze 2e bij de Junioren. De inmimddels 21-jarige Cyrano ging met pensioen en Gentile was de opvolger.

Met Gentile kwam Dominique aan de start op het Europees Kampioenschap Junioren van 1999. Ze won teamzilver en werd individueel 8e. Helaas liep Gentile een blessure op en zat Dominique zonder paard. Carola Sékrève bood Dominique haar paard Goubergh's Montreal aan. Geen gemakkelijk paard voor Dominique, maar dankzij het harde werken en de trainingen van haar moeder Petra werd ze toch uitgezonden naar het EK dat jaar. Wederom werd er teamzilver behaald en individueel steeg Dominique weer een aantal plaatsen en werd 6e. Tijdens het Nederlands Kampioenschap van dat jaar werd de amazone 2e. Het opvolgende jaar, 2001, leverde haar wel de overwinning op. Met Montreal werd ze Nederlands Kampioen Junioren. Later dat jaar werd Dominique wederom uitgezonden voor Nederland naar het EK Junioren. Voor de 3e maal in haar carrière behaalde ze teamzilver en werd individueel 5e. Inmiddels staat Monty bij de familie Filion op de wei te genieten van zijn pensioen. Lees verder

Wist je dat?

• ... deelnemende ruiters mogen slechts eenmaal voor het begin van de rubriek de ring betreden en het parcours verkennen?
• ... Rubinstein een wereldberoemde hengst was, actief in de internationale dressuursport en zeer succesvol als dekhengst?
• ... de Habronema muscae en Habronema majus maagwormen zijn die regelmatig voorkomen bij paarden?

Foto van de week

Een ezel met een aalstreep over de schouder en het kruis.

Week 28 2012

Focus op:

Een parasiet is een organisme dat ten koste van een ander organisme leeft. De parasiet kan bijvoorbeeld een worm, teek, bacterie of protozoa zijn. Deze leeft dan in of op het lichaam van de gastheer en veroorzaakt daarbij een negatief effect op die gastheer. De gastheer die in dit geval besproken wordt zal het paard zijn, maar ook andere dieren, planten, insecten en bacteriën kunnen last hebben van parasieten.

Indeling

Je kunt parasieten op verschillende manieren indelen. Bijvoorbeeld in endo- en ectoparasieten.Lees verder

Wist je dat?

• ... in de Spaanse Rijschool uitsluitend op witte hengsten gereden wordt, van het zorgvuldig gefokte ras Lipizzaner?
• ... metworstrennen een populaire race is Boxmeer, die plaatsvindt de dag voor Vasteloavend, die weer het begin van het jaarlijkse carnaval inluidt?
• ... paarden met een champagne kleur bij de geboorte blauwe ogen hebben, die later verkleuren naar amberkleurig?

Foto van de week

Een kudde ijslanders.

Week 27 2012

Focus op:

Het gewicht van je paard of pony is van groot belang. De dierenarts moet dit weten bij het bepalen van de benodigde hoeveelheid medicijnen of als je je paard moet ontwormen, maar het is ook belangrijk bij het vervoeren. Uiteraard is het de beste manier om je paard te wegen, daarvoor zijn in Nederland enkele mogelijkheden. Maar hieronder worden wat richtlijnen gegeven. Lees verder

Wist je dat?

• ... vrijheidsdressuur voort komt uit de eeuwenlange tradities van paarden en pony's in circussen die kunstjes uitvoeren?
• ... Andrew Hoy een eventingruiter is die al vele jaren op hoog niveau meedraait in de internationale sport en dit jaar weer meedoet aan de Olympische Spelen?
• ... Zippo Pine Bar afstamt van een Engels volbloed hengst, maar toch een succesvolle cowhorse is geworden?

Foto van de week

Een zebra is een paardachtige.

Week 26 2012

Focus op:

Honza Blaha is bekend geraakt door zijn shows met zijn paard Gaston, met wie hij slechts met behulp van twee stokjes (zogenaamde carrot sticks) ingewikkelde oefeningen als de piaffe en passage laat zien. Hij is geboren in 1977 en begon op zijn negende met paardrijden. Zijn eerste pony's waren Shetlandpony's, maar zijn eerste echte paard werd Gaston. Gaston staat bij hem in training sinds 1997, en samen bezoeken ze vele evenementen.

Zijn methode

Honza Blaha maakt gebruik van Natural Horsemanship. Zijn methode lijkt erg veel op die van Pat Parelli, bij wie hij enkele jaren bij in opleiding is geweest. Na level 3 is hij zijn eigen weg gegaan en heeft hij zijn eigen methode ontwikkeld. Zijn methode begint met een basis les, hier heb je geen extra kennis voor nodig. Daarna specialiseer je je steeds verder naar wat je wil bereiken met je paard. Dit kan van alles zijn, van western rijden tot racen. Elk paard moet doen waar hij goed in is, dit houdt in dat zijn methode gericht is op het paard als individu: is het paard goed in dressuur, dan kun je het beste met het paard de dressuurrichting op gaan. Dit zie je ook bij de paarden van Honza zelf, Gaston is goed in dressuur en daar word dus dressuur mee gereden terwijl Genesis' talent bij het springen ligt, dus wordt daarmee gesprongen. Lees verder

Wist je dat?

• ... de vruchten van de eik en de beuk allebei giftig zijn voor paarden?
• ... net als mensen paarden last kunnen hebben van spierpijn?
• ... de Belmont Stakes een Amerikaanse klassieke race is die onderdeel uit maakt van the Triple Crown?

Foto van de week

Een arabier in actie tijdens Horse Event.

Week 25 2012

Focus op:

Het Ruiterbewijs is een bewijs dat wordt uitgegeven door de stichting SRR (Stichting Rijvaardigheidsbewijzen Recreatieruiter). Het Ruiterbewijs is het rijbewijs van de paardenwereld. Als een ruiter in bezit is van het Ruiterbewijs mag je verwachten dat deze de kennis en vaardigheid heeft om veilig in het terrein en op de openbare weg te rijden, verantwoord kan omgaan met het paard, zich als gast in het terrein weet te gedragen en weet dat geen last of schade mag worden toegebracht aan anderen. Het Ruiterbewijs is erkend door het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit en bovendien verplicht in bepaalde natuurgebieden.

Het examen

Je krijgt het ruiterbewijs door met goed gevolg een theorie- en een praktijkexamen af te leggen. Het theorie-examen bestaat uit 35 meerkeuzevragen waarvan er 28 goed beantwoord moeten worden. Het praktijkexamen is opgesplitst in twee delen, namelijk een deel in een rijbak van tenminste 3000m² en een deel op de openbare weg. De verrichtingen die je hier moet laten zien zijn correct opstijgen en afstijgen, een been van het paard optillen, stap, draf (lichtrijden en doorzitten), galop (individueel en als groep), draven zonder stijgbeugels, rijden met een hand, verlichte zit, enkele sprongen vanuit galop over een oxer van ca. 50 cm breed en 60 cm hoog en door een smalle doorgang rijden. Op de openbare weg moeten diverse verkeerssituaties voorkomen, namelijk weg en kruispunt oversteken, stilstaan, afslaan, het toepassen van verkeersregels en het inschatten van situaties. Lees verder

• ... de loting voor de Grand Prix dressuur op de Olympische Spelen pas plaats vindt na de veterinaire keuring?
• ... de goudenregen en de taxus 2 van de meest giftige planten zijn voor paarden?
• ... bij het rijden met een postiljon, de paarden voor de kar lopen, maar dat het linker koppaard ook een ruiter draagt?

Foto van de week

Close-up van het oog van een Mirandese ezel.

Week 24 2012

Focus op:

Lingh is een bruine KWPN goedgekeurde dekhengst die onder ruiter Edward Gal enorm carrière maakte in de dressuursport. Inmiddels staat de hengst in Amerika.

Afstamming en signalement

Lingh is een bruine hengst van 1.70 meter.

Afstamming van Lingh
Lingh	Flemmingh (pref)	Lacapo	Landgraf I
			Larsa
		Texas	Carneval
			Ledusa
	Gazelle (ster,pref)	Columbus	Lucky Boy xx (keur, pref)
			Sunroodnoot
		Octavia (ster, pref)	Uppercut xx
			Phoenix

Opa aan moederskant is de hengst Columbus. Columbus was internationaal actief in de springring met Jos Lansink. Lees verder

Wist je dat?

• ... je de Knabstrupper en de Appaloosa niet met elkaar moet verwarren?
• ... de oudste pony ooit een kruising Shetlander-Exmoor was, en dat deze 56 jaar oud is geworden?
• ... Simon Delestre 2 keer Frans kampioen springen geworden is bij de ponies met zijn ruin Panama du Cassou?

Foto van de week

De kenmerkende manenkam van een Fjord.

Week 23 2012

Focus op:

Borreliose, ook wel ziekte van Lyme genoemd ontstaat door een teek die de drager is van de bacterie Borrelia burgdorferi. Hoe langer de teek zit hoe groter de kans op besmetting. Omdat teken vaak niet worden opgemerkt, worden de symptomen pas laat opgemerkt en pas ontdekt als het al chronisch is. Bij twijfel is het belangrijk je paard te laten testen op Borreliose en ook kun je testen of het paard genoeg antilichamen heeft tegen deze ziekte.

Er zijn ontelbaar veel symptomen van de ziekte Borreliose, onder andere hoefbevangenheid, oogontstekingen, rugpijn, wisselende kreupelheid (van gewricht tot gewricht). Sommige gewrichten zijn ontstoken en gezwollen. De benen zijn soms door oedemen gezwollen, de paarden zijn stijf en hebben vaak problemen met de verharing en soms is de huid gevoelig. Een borreliose in een vergevorderde toestand kan het centrale zenuwstelsel aantasten (hersenen en het ruggenmerg). Sommige paarden houden het hoofd scheef en hebben moeite met slikken. Verder kunnen ze staartverlammingen en/of ataxie hebben in combinatie met spierbeschadigingen. Ook zwakke koorts, slaperigheid, depressie en karakterveranderingen horen bij de symptomen. In vergevorderde stadia hebben de paarden geen eetlust meer en anderen eten weer heel normaal maar mageren sterk af. Achter al deze symptomen kunnen ook andere ziekten steken zoals Cushing en Hoefbevangenheid. Daarom moeten eerst alle andere ziektes uitgesloten worden. Dan kan het bloed onderzocht worden op antilichamen tegen de borreliose ziekte. Maar zeker ben je dan niet daar er paarden zijn met een hoog aantal antilichamen maar die geen symptomen hebben. Sommigen hebben de symptomen maar normale bloedwaarden.

Borreliose, werd voor het eerst ontdekt in de jaren 1970 bij mensen. De bacterie Borrelia burgdorferi wordt overgebracht door teken. De schapenteek of bosteek (Ixodes ricinus) is de belangrijkste overdrager. Weidepaarden worden eerder besmet dan stalpaarden. Teken zitten namelijk in het gras en in struiken en komen ook in bomen voor en laten zich dan op het paard vallen. Teken zijn er van maart tot oktober. In mei is het tekenbestand vaak het grootst omdat het dan opeens warm wordt. Doordat het klimaat verandert kunnen teken ook de winter in Nederland overleven. Vaak loopt een infectie met Borreliose onopgemerkt. Het afweersysteem van het paard houdt dan de bacterie in de greep. De incubatietijd na de beet is ongeveer 16 weken. De ziekte manifesteert zich in aanvallen. Wordt het vroeg herkend dan is de behandeling het makkelijkst. Maar je kunt de ziekte in dit stadium alleen herkennen aan de rode kring rondom de bijt/steek plek van de teek en die zie je bij een paard niet of nauwelijks. Het valt pas op als de symptomen ontstaan. Lees verder

Wist je dat?

• ... er ruiters uit 24 verschillende landen aan de start van de Olympische Spelen 2012 zullen verschijnen?
• ... de Azteca een kruising is tussen Spaanse paarden en de Quarter Horse?
• ... het zweefmoment in een gang letterlijk het punt aanduidt dat het paard 'zweeft' in de lucht?

Foto van de week

Jeroen Dubbeldam met Nassau.

Week 22 2012

Focus op:

De kwaliteit van de bodem en de aanwezigheid van bepaalde schadelijke stoffen in de bodem hebben een grote invloed op de kwaliteit van het gras. Het is dan ook verstandig om goed te (laten) bekijken of een bepaald stuk grond geschikt is om een weiland op aan te leggen voordat je het koopt.

Aanpak

Bij de aan- en verkoop van percelen of erven geldt de informatieplicht van de verkoper en de onderzoeksplicht van de verkoper, maar vaak blijft het probleem ergens in het midden hangen. Het is daarom altijd verstandig een (voor-)onderzoek uit te (laten) voeren als je van plan bent om een stuk grond te kopen.

Voor allerlei stoffen die in de bodem aanwezig kunnen zijn zijn bepaalde maximale waarden vastgesteld. Een stuk grond is schoon als alle waarden uit het standaardanalysepakket onder deze streef- of achtergrondwaarde blijven. Helaas is de grond ongeveer nergens in Nederland is de grond schoon. Een schone grondverklaring (= een geschiktheidsverklaring) of bodemonderzoek is niet verplicht bij aan/verkoop. Bij de gemeente zal er in het algemeen wel om gevraagd worden als je een bouwvergunning of bestemmingswijziging aanvraagt. Lees verder

Wist je dat?

• ... de Westfaalse hengst Fidermark onder het zadel van de Nederlandse dressuuramazone Marlies van Baalen succesvol was tot op Grand Prix niveau?
• ... de horzel die in Nederland voorkomt de Gastrophilus intestinal is?
• ... onkruid de naam is voor alle begroeiing in een weiland dat ongewenst, oneetbaar of schadelijk is voor het vee dat in het weiland graast?

Foto van de week

Een Ardenner veulen.

Week 21 2012

Focus op:

Het agouti gen is een dominant gen dat een belangrijke rol speelt in de kleurgenetica bij paarden. Agouti beïnvloedt het zwarte pigment (eumelanin). Het is een gen die de zwarte kleur terugdringt naar de uiteinden van het paardenlichaam: de benen, oren, manen en staart. De kleur wordt aangeduid met genetische code A. Een paard moet minstens één zwartgen hebben om agouti te tonen. Op vossen toont het agoutigen waarschijnlijk niet. Op de agoutifactor kan een algemene test worden gedaan. Hieruit zal blijken of het paard twee recessieve of één of twee dominantie agoutivarianten draagt. Wild bay en Bay kan niet worden onderscheiden in deze test. Het verschil tussen Bay en Seal Brown kan wel worden getest. Dit gen zorg voor de verdeling of verspreiding van de pigmentkorrels. Lees verder

Wist je dat?

• ... dominant wit een zeldzame kleurmutatie bij paarden is en de dominant wit mutatie depigmentatie van de huid en het haar veroorzaakt?
• ... gangenwedstrijden met IJslanders worden gereden op een ovaalbaan met een lengte van 250m?
• ... Two-track een oefening is in de western vergelijkbaar met wat Engelse ruiters “schouder vóór” noemen?

Foto van de week

Het Rodeo-onderdeel Bareback Bronc Riding uitgevoerd tijdens een show.

Week 20 2012

Focus op:

Nederlands bekendste draf- en renbaan is Duindigt en is gevestigd te Wassenaar. Vrijwel elke zondagmiddag worden hier koersen verreden met dravers, Engelse volbloeden of Arabische volbloeden.

Geschiedenis

In 1822 kocht Joachim Jochems een landgoed in Wassenaar met de naam 'de Hofsteede Duyndigt'. Het was een enorm groot landgoed met koetshuizen, oranjerieën en stallen. Later werden hier ook nog moestuinen en kassen bijgebouwd. De eigenlijke draf- en renbaan werd op datzelfde landgoed opgericht op 19 mei 1906 op verzoek van de NHRV (=Nederlandsche Harddraverij- en Renvereeniging). Vanaf die datum beschikt renbaan Duindigt over een echte renbaan (1.600 meter) en vanaf 1940 is daar een aparte drafbaan (1.200 meter) bijgekomen. Lees verder

Wist je dat?

• ... om de veelzijdigheid van de Quarter horse te benadrukken, er naast wedstrijden in western disciplines, ook wedstrijden uitgeschreven worden in Engelse optoming en mennen voor de kar voor dit ras?
• ... pollenallergie of ook wel hooikoorts genoemd, is een allergische reactie op pollen: het stuifmeel van bloemen, bomen, grassen en struiken?
• ... Cantos een goedgekeurde KWPN en NRPS dekhengst die zowel in de springsport als in de fokkerij succesvol was?

Foto van de week

De Gelderse dekhengst Wilson voor de wagen.

Week 19 2012

Focus op:

Tiara is een KWPN Keur merrie, gefokt door A. Willems in België. Tiara heeft 4 veulens gehad en zal haar sportieve carriere doorzetten bij top-dressuurruiter Adelinde Cornelissen. Eigenaar van Tiara is Stal van Nobelen, hier is zij getraind tot de Z2 totdat Adelinde haar overnam, hedendaags komen zij uit in de Lichte Tour.

Afstamming en signalement

Tiara is een merrie met een stokmaat van 1.67. Ze heeft een zwarte kleur, en verder geen aftekeningen.

Afstamming van Tiara
Tiara	Jazz	Cocktail	Purioso
			Ulissa
		Charmante	Ulster
			KWPN 1980
	Galliano	Gardeoffizier	Gotthard
			Florett
		Liane	Lions XX
			Motette

Sportieve carrière

Tiara is al jong aangekocht door Stal van Nobelen. Hier is ze uitgebracht in de merriecompetities. Ze is onder andere reservekampioen geworden op het CK Veghel, en daarnaast liep ze naar een zevende plaats in de finale voor 3 jarige merries op NMK Ermelo. Lees verder

Wist je dat?

• ... steeds meer paarden in Nederland te kampen hebben met overgewicht?
• ... fencing een oefening uit het westernrijden is om het paard gehoorzaam te maken aan de ruiter?
• ... de schouder van het paard een gewricht is helemaal bovenaan het voorbeen dat gevormd wordt door het schouderblad of de 'scapula' en de bovenarm of 'humerus'?

Foto van de week

De giftige plant bitterzoet (Solanum dulcamara) is een vrij algemeen voorkomende, vaste plant, uit de nachtschadefamilie (Solanaceae).

Week 18 2012

Focus op:

Tobiano, ook wel bekend als 'platenbont', is een witpatroon dat kan voorkomen op alle kleuren. Het paard wordt ermee geboren en het witpatroon blijft het gehele leven hetzelfde. Tevens komt Tobiano vaak voor in combinatie met andere witpatronen, een voorbeeld daarvan is Tovero, een combinatie van Tobiano met Overo.

Je kunt met Tobiano niet fokken op het percentage wit wat het paard doorgeeft, dus twee ouders met veel wit staat niet garant voor een veulen met veel wit.

Geschiedenis Achter de naam ‘Tobiano’ zit een interessant verhaal. In de 19de eeuw, tijdens de bevrijding van Buenos Aires door de Braziliaanse generaal Tobias, zaten zijn troepen op bonte Braziliaanse paarden met Tobiano patroon. Deze kleur kwam zelden voor in Argentinië en werd gewoon onderverdeeld bij alle andere witpatronen. Aangezien het in Argentinië de gewoonte is om ongewone kleuren te vernoemen naar paarden of personen waarmee ze geassocieerd worden, werd de connectie tussen Tobias en deze bonte paarden snel gemaakt en zo kwamen de Tobiano’s aan hun naam.

Verspreiding Het Tobiano patroon komt voor in heel veel rassen over de hele wereld, van mini tot grote koudbloed. Er zijn echter ook veel rassen waarbij ze Tobiano niet toestaan (de Welsh bijvoorbeeld).Lees verder

Wist je dat?

• ... het dragende gedeelte van het zadel nooit op de schouder van een paard mag liggen?
• ... het paard een slaappatroon heeft dat typisch is voor prooidieren die zijn geëvolueerd op de open vlakte?
• ... onder lengtebuiging men verstaat: de zoveel mogelijk gelijkmatige en doorgaande zijdelingse welving in de wervelkolom van de eerste halswervel (atlas en draaier) tot de staartwervels?

Foto van de week

Standfoto van een palominokleurige Berber, gemaakt in Tunesië.

Week 17 2012

Focus op:

innen de fokkerij wordt grofweg onderscheid gemaakt tussen twee stromingen: een paard is een warmbloed of een koudbloed. Maar waar komt deze splitsing vandaan?

Het antwoord hierop is terug te vinden in de geschiedenis van het paard. Het huidige moderne paard stamt af van de Eophius. Die was 4-5 tenig en slechts 30 a 40 cm groot. Het was een bladeter met een daaraan aangepast gebit. Ongeveer 22-25 miljoen jaar geleden (de Mioceen tijd) was de grasontwikkeling aanzienlijk en alle grasetende dieren ondergingen drastische veranderingen. De belangrijkste verandering, die voor de verdere evolutie bepalend is geweest, was dat de ledematen langer werden en dat er alleen nog op de middelste teen gesteund werd. De twee buitenste tenen werden herleid (geatrofieerd) tot onontwikkelde overblijfselen waar we nu nog de restanten van zien, namelijk de 2 griffelbeentjes aan de achterzijde van de pijp en de sesambeentjes. Uit deze soort ontstaan 8 andere soorten Equus waarvan alleen de Equus Ferus het overleeft. De anderen sterven uit tijdens de karige voedselvoorziening gedurende de ijstijd. Deze Equus Ferus is het eerste paard, lees “bijna paard”, dat door de mens wordt gebruikt, in het begin slechts voor het vlees.

De mens raakt geleidelijk aan steeds meer gewend aan het paard en gaat er mee fokken. Hiervoor worden alleen de grootste en meest gespierde exemplaren gebruikt. Het belangrijkste doel was om meer vlees te verkrijgen. Tot 4000 jaar voor Christus werden alleen runderen geschikt geacht als trekdier, maar nu bleek dat het paard twee maal sneller was. Langzamerhand werd het paard gedomesticeerd tot lastdier. Lees verder

Wist je dat?

• ... Hunter Douglas Toots de nieuwe Grand Prix troef van Imke Schellekens-Bartels een schofthoogte van 1.88 heeft?
• ... natgemaakte kokosvezel als bodembedekking verlichting kan bieden aan hoefbevangen paarden, omdat de structuur van natgemaakt kokosvezel tegendruk biedt?
• ... de medical card die veel ruiters om hun been dragen in de cross een klein boekje is waarin je persoonlijke gegevens staan en gegevens over ziekte, allergie en eerdere ongevallen?

Foto van de week

Het kenmerkkende stippenpatroon van een Appaloosa.

Week 16 2012

Focus op:

De Fédération Equestre Internationale oftewel F.E.I. is de overkoepelende organisatie van alle nationale hippische bonden en is opgericht in 1921 in Parijs. Dit was een initiatief van verschillende Nationale organisaties van de landen België, Denemarken, Frankrijk, Italië, Japan, Noorwegen, Zweden en de VS met als doel om een internationale organisatie te vormen voor de paardensport. Door het toevoegen van de paardensport aan de Olympische spelen en de snelle groei van de sport kwam er behoefte aan internationaal geldende regels en meer centrale sturing. Het hoofdkantoor is gevestigd in Lausanne, Zwitserland en de voorzitter van de FEI is prinses Haya Bint al Hussein van Jordanië.

Zie F.E.I. voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Wist je dat?

• ... Eventing cream het witte spul is dat bij de zwaardere crossen op de benen van de paarden gesmeerd wordt?
• ... Fidora, de moeder van dressuurpaard Parcival van Adelinde Cornelissen, nog verschillende andere kinderen heeft gehad die succesvol waren in de sport?
• ... je zelf heel simpel kunt testen of de boom van je zadel gebroken is? Lees verder

Foto van de week

Een bonte Paint hengst tijdens een show.

Week 15 2012

Focus op:

Op dit moment worden er alweer volop veulentjes geboren. Dat is natuurlijk vreselijk leuk en spannend, maar hoe weet je of het allemaal wel goed gaat met moeder en kind? Waar moet je op letten voor, tijdens en na de bevalling?

Vlak voor de bevalling zie je vaak gedragsveranderingen bij de merrie. Ze gaat bijvoorbeeld meer liggen en houdt zich meer afzijdig. Een merrie die normaal heel afstandelijk is kan opeens heel knuffelig worden, of een aanhankelijke merrie wil niet meer aangeraakt worden. Sommige merries gaan ook meerdere keren plassen of gedragen zich alsof ze koliek hebben. Ze zwaaien met hun staart, kijken naar hun buik en stampen op de grond.

De laatste stap die de uier doet voor de uiteindelijke bevalling, noemen we "kegelen". De speen wordt kegelvormig en er komen doorzichtige, maar al snel witte, opgedroogde druppels biest uit de uier. De bevalling zal nu niet lang meer op zich laten wachten, meestal komt het veulen nu binnen 48 uur. Echter lang niet alle merries maken deze laatste stap voordat de bevalling inzet. Bij veel merries gaat de vulva een beetje openstaan. Soms neem je waar dat de slijmprop los komt, vaak gebeurt dit pas tijdens de eigenlijke bevalling.

De banden van de merrie zijn doorgaans strak; de merrie heeft mooie ronde billen. Naarmate de bevalling dichterbij komt, krijgen de billen een puntige vorm, worden de banden aan weerszijden van haar staartwortel slap (er lijken "strepen" te ontstaan van achteren gezien), zodat de staartwortel er op lijkt te liggen en krijgen de billen een dakpan-vorm. Als de banden zo slap zijn dat ze aanvoelen als "pudding" wanneer je er op drukt, is de merrie klaar voor de bevalling.

Lees verder

Wist je dat?

• ... een Vogue een boomloos zadel is dat met gewone zadeldekjes gebruikt kan worden?
• ... Melasse een bijproduct is van de suikerproductie en dus heel zoet is?
• ... je een nieuw ingezaaide weide best eerst een keer kunt hooien, of er schapen op kunt zetten voordat je er paarden op laat grazen?

Foto van de week

Een valkkleurige Berber in galop in Tunesië.

Week 10 2012

Focus op:

Rhinopneumonie is een zeer gevreesde virusziekte bij het paard die drie verschijningsvormen kent:

• Verkoudheidsvorm
• Abortusvorm (besmettelijk verwerpen)
• Neurologische vorm

Rhinopneumie is een ademhalingsvirus, infectie gebeurt dus door inhalatie of door contact met besmette dieren. Het virus kan slechts over korte afstand door de lucht spreiden, dit in tegenstelling tot het griepvirus. Het kan wel overgedragen worden door de mens of materiaal (staldeur, stro).

Of een paard ziek wordt nadat het in contact geweest is met het Rhinopneumonievirus hangt af van de hoeveelheid antistoffen die het paard heeft en de hoeveelheid virus waarmee het dier in contact kwam. Bij veel virus en weinig antistoffen zal het paard zeer waarschijnlijk ziek worden. Bij veel antistoffen, na een eerder infectie of vaccinatie, en contact met slecht heel weinig virus is, er een goede kans dat het paard niet ziek wordt.

Lees verder

Wist je dat?

• ... een jurylid wordt uitgenodigd door de wedstrijdorganisatie van een vereniging om te komen jureren tijdens een wedstrijd?
• ... het beroemde renpaard Zenyatta als jong paard verkocht is voor weinig geld omdat ze er door een ringworm infectie niet uit zag?
• ... Matthias Alexander Rath een bachelorgraad in managment behaald heeft?

Foto van de week

Twee Percherons in het tuig.

Week 8 2012

Focus op:

Pleasure is het onderdeel waarbij van het paard de gangen in walk,jog en lope getoond worden in beide richtingen. Van hand veranderen doet men middels een rechtsomkeert of linksomkeert in stap. Dit noemt men een "reverse".

Oefeningen

Het paard hoort in balans/takt te lopen met een drijvend achterhand-gebruik, attent op de ruiter en zich bewust van zijn omgeving. Een horizontale halshouding wordt gewaardeerd. De gangen zijn (extended) walk, (extended) jog, lope, en meestal wordt er een back-up gevraagd. Het paard dient aan een losse teugel te lopen, met zijn hoofd zo dicht mogelijk op de loodlijn, en correcties en hulpen zijn zo minimaal mogelijk. Dit onderdeel draait om ontspannen rijden met plezier, en de combinaties moeten dit ook uitstralen.

Strafpunten worden in dit onderdeel gegeven aan combinaties voor een te hoge snelheid (bijvoorbeeld een te snelle jog), verzet van het paard, agressieve uitingen van het paard naar andere paarden, een te diepe of te hoge halshouding van het paard, een gang anders dan de gevraagde gang of een 'break of gait' (het vallen uit de huidige gang). Inhalen gebeurt op de tweede hoefslag; indien de combinatie zich op enig moment ergens anders bevindt levert dit een zero score op (het maken van een reverse uitgezonderd).

Lees verder

Wist je dat?

• ... Ahoy een gelderse hengst is die bekend staat om zijn vriendelijkheid en gehoorzaamheid, zoals ook zijn goede humeur?
• ... De discipline minimarathon/indoor in de mensport sinds 1996 in opkomst is?
• ... Calvaro V (voluit Calvaro Vijf of Calvaro 005) een 1.85 meter grote schimmelkleurige Holsteiner ruin was welke actief was in de springsport?

Foto van de week

Een cowboy aan het werk.

Week 7 2012

Focus op:

Pyodermie is een etterige ontsteking van de huid die bij het paard meestal veroorzaakt wordt door Stafylokokken. Vaak zorgen deze bacteriën voor secundaire infecties van de huid die al aangetast is door een andere aandoening zoals schurft, eczeem, dermatomycose of allergie. De Stafylokokken kunnen dus voorkomen bij gezonde paarden zonder ooit problemen te geven. In de meeste gevallen wordt het paard opeens ziek van bacteriën die het al heel lang zonder problemen bij zich draagt. Welke factoren de oorzaak zijn van het ziek worden is niet helemaal duidelijk. Een aantal mogelijke oorzaken zijn wondjes, hitte, vuil, eczeem, overdreven zweten, hoge luchtvochtigheid, insectenbeten, rui en slechte verzorging. Dit moet nog verder onderzocht worden. Pyodermie treedt vooral op in de zomer. Het is wel duidelijk dat de gevoeligheid voor de aandoening per paard verschillend is.

Als een paard last heeft van pyodermie zullen er eerst kleine bultjes van 2 tot 3 millimeter groot voelbaar zijn. Op deze bultjes gaat het haar rechtop staan. Uiteindelijk gaan de bultjes open waarbij een bloederig vocht vrij komt en er komen korsten op de wondjes. De paarden hebben vaak pijn aan de wondjes en soms ook jeuk. Veel dieren genezen spontaan na 2 tot 4 weken terwijl anderen de hele zomer last blijven houden.

Lees verder

Wist je dat?

• ... Haya Bint al Hussein, beter bekend als prinses van Jordanië, de presidente is van de FEI?
• ... Splashed White een witpatroon is dat een aparte 'in verf gedoopte' witmarkering geeft?
• ... springruiter Denis Lynch vroeger jockey geweest is en pas fanatiek ging springen toen hij te zwaar werd voor de rensport?

Foto van de week

Edward Gal met de veelbelovende Rubin Cortes.

Week 6 2012

Focus op:

Mark Weusthof is een Nederlandse menner die zich sinds 1997 met een vrij jong vierspan kan meten met de top in de mensport.

Biografie

Mark groeide op in Rossum waar hij zijn vader Theo al vroeg hielp met het trainen en africhten van paarden. Ook tijdens nationale en internationale wedstrijden gingen hij en de rest van de familie mee om te helpen, waarbij iedereen een taak had.

Mark deed als groom achterop de koets van zijn vader zijn eerste wedstrijdervaring op en toen hij rijp was om zelf de leidsels over te nemen, gaf zijn vader in 1997 deze aan hem over. Theo bleef nauw betrokken bij het vierspan, tot hij in november 1999 plotseling overleed door een noodlottig ongeval in zijn stallen.

Met steun van de familie, goede vrienden en de Stichting Twents Vierspan Theo Weusthof kon Mark doorgaan in de mensport op de manier die hij van zijn vader had meegekregen. Mark is een talentvol menner, die in 1997 met een vrijwel nieuw span begon en na wat wisselingen in de samenstelling nu een opstelling heeft bestaand uit een goed en relatief jong span, waarmee hij zich nationaal en internationaal kan meten.

Mark trouwde in 2003 met Marieke Bodde uit Denekamp (geboren 8 januari 1978), lid van het team van Mark, maar ook zelf actief als enkelspanrijder. Mark en Marieke hebben twee kinderen: Lynn (augustus 2003) en Mick (september 2005).Lees verder

Wist je dat?

• ... een boodschappenwagen een vierwielig sportrijtuig is voor enkelspan of tweespan paarden, meestal met een lage instap, speciaal voor de vrouwen om het instappen met lange rokken makkelijker te maken?
• ... de Fasna trail één van de weinige internationale endurance-wedstrijden is die Nederland kent en wordt verreden bij het KNHS-centrum in Ermelo?
• ... wanneer rubrieken in handicap worden verreden, dit betekent dat het klassement wordt opgemaakt over de desbetreffende rubrieken samen?

Foto van de week

Hoofdfoto van een haflinger

Week 5 2012

Focus op:

De ziekte van Cushing (PPID pituitary pars intermedia dysfunction) is een afwijking in de productie van cortisol die leidt tot symptomen als een vacht met lange haren en verslechterde conditie.

De ziekte is vernoemd naar de Amerikaanse neurochirurg Harvey Cushing (1869-1939) die de ziekte als eerste beschreef in 1932. De ziekte van Cushing - ook wel het syndroom van Cushing genoemd - komt voor bij mensen en dieren, waaronder paarden.

Etiologie of oorzaak

De oorzaak van de ziekte van Cushing is een tumor in het middendeel van de hypofyse, in de hersenen van het paard.

Pathogenese

De hypofyse heeft onder andere als taak om op grond van de concentratie cortisol in het bloed stimulerende of remmende signalen af te geven naar de bijnier. De bijnier is een klein orgaantje dat, zoals de naam al doet vermoeden, vlakbij de nier ligt en zorgt voor de productie van glucocorticosteroïden (hierna kortweg aangeduid als cortisol). Is het gehalte cortisol in het bloed te laag, dan zal de hypofyse het hormoon ACTH afgeven waardoor de bijnier wordt aangezet om meer cortisol te produceren. Bij een hoge concentratie cortisol in het bloed zal de hypofyse juist minder ACTH produceren.Lees verder

Wist je dat?

• ... de giftige vlasplant (Linum usitatissimum) onderdeel is van de Vlasfamilie (Linaceae) en witte of lichtblauwe bloemen draagt?
• ... het Australische veedrijverspaard tot op de dag van vandaag nog steeds wordt gebruikt op de uitgestrekte ranches in Australië?
• ... de stap de langzaamste gang van het paard is en het een viertaktbeweging is: dat alle benen onafhankelijk van elkaar worden opgetild en weer worden neergezet?

Foto van de week

Een Andalusiër voert een Levade, een onderdeel van de hogeschool dressuur uit.

Week 4 2012

Focus op:

Influenza is een zeer besmettelijke virusinfectie bij paarden die de ademhalingswegen aantast. Het virus komt erg veel voor, waar veroorzaakt nog weinig problemen omdat bijna alle paarden in onze streken gevaccineerd worden.

Etiologie of oorzaak

Er komen twee verschillende influenzavirussen voor bij het paard, namelijk H7N7 en H3N8. Het H3N8 virus blijkt zich sneller te verspreiden en veroorzaakt meer gevallen van influenza. Binnen het H3N8 virus ontstaan er af en toe ook nieuwe stammen ontstaan door genetische drift en genetisch shift.

Het H7N7 komt in West-Europa waarschijnlijk niet meer voor. In centraal Europa zijn er nog wel af en toe gevallen van H7N7 influenza. Het oorspronkelijke H3N8 virus kan ook hier geen grote uitbraken van influenza veroorzaken, want bijna alle paarden zijn daar tegen ingeënt. Dit virus vormt nog wel een risico voor jonge paarden die nog niet, of niet vaak genoeg ingeënt werden. Zij kunnen ziek worden, maar het virus zal zich niet verspreiden omdat de meeste andere paarden wel ingeënt zijn. Als er nieuwe virustypes ontstaan waar tegen de enting niet voldoende beschermt dan kunnen er wel meer paarden besmet raken en kan het virus zich snel verspreiden.

Pathogenese of ziekteverloop

Het influenza virus is niet goed bestand tegen allerlei omgevingsfactoren en wordt buiten het dier dus snel onschadelijk gemaakt. De overdracht van het virus gebeurt dus voornamelijk direct van paard op paard. De indirecte overdracht van het virus via spullen, de omgeving of personen speelt een veel minder belangrijke rol.

Het virus wordt meestal ingeademd in fijne vochtdruppeltjes en komt in de ademhalingswegen terecht. De tijd tussen besmet worden en ziek worden (incubatietijd) is meestal maar 1 tot 3 dagen. Dit is erg kort. Het virus begint zich te vermeerderen in de cellen van het ademhalingsstelsel en trekt daardoor allerlei ontstekingscellen aan. Er ontstaat een ontsteking luchtwegen van de neusholte tot en met de kleine bronchen in de longen. Door de virusvermeerdering en het ontstekingsproces kan het trilhaarepitheel stuk gemaakt worden en dat maakt de kans op een secundaire bacteriële infectie groot.

Bij veulens kan het zelfs uitmonden in een longontsteking. Paardengriep treedt, net als de andere virusinfecties van de luchtwegen, vooral op in het najaar en de winter. Bij volwassen paarden die een influenza infectie doormaken, duurt het enkele weken voordat ze weer helemaal hersteld zijn, mits er geen secundaire bacteriële infecties optreden. Lees verder

Wist je dat?

• ... TREC staat voor Techniques de Randonnée Equestre de Competition en oorspronkelijk uit Frankrijk komt?
• ... Doruto een preferente Trakehner hengst is en goedgekeurd is bij het KWPN stamboek?
• ... Frame of Frame Overo een bontpatroon is waarbij het wit omringd wordt donkere vacht, alsof het zich in een frame bevindt?

Foto van de week

Standfoto van de dekhengst Chablis.

Week 3 2012

Focus op:

Een dekhengst is een hengst die aangesteld is voor de dekdienst, vaak door middel van een hengstenkeuring van het stamboek. Alleen de beste en mooiste hengsten van een ras, volgens de keuringscommissie, worden uitverkoren om dekhengst te worden.

Een dekhengst kan merries op een natuurlijke wijze dekken of door middel van kunstmatige inseminatie.

Selectie

Bij vele stamboeken wordt een hengstenkeuring gehouden. Op deze hengstenkeuringen bieden eigenaren hun hengsten aan. Een jury beoordeelt dan of ze goed genoeg zijn om hun genen door te geven. Bij deze keuring wordt gekeken naar het talent van het paard, de afstamming, uiterlijke kenmerken en natuurlijk de gangen. Bij bijna alle stamboeken wordt er gebruik gemaakt van een eerste, tweede en derde bezichtiging.

Een belangrijk onderdeel van de selectie is het verrichtingsonderzoek, want exterieur, afstammeling en gangen zijn niet alles wat een hengst een goede dekhengst maakt. Op het verrichtingsonderzoek wordt gekeken naar het karakter, het aanleg voor het werk (bij een dressuur hengst is dit dus de aanleg voor dressuur, bij een springpaard de aanleg voor het springen etc.) Het is belangrijk dat het onderzoek in uniforme omstandigheden verloopt, paarden worden dus niet voorgesteld met hun standaard ruiter/amazone maar krijgen een testruiter op hun rug. De hengsten worden getraind en komen daar op stal te staan zodat het hun gedrag op stal ook beoordeeld kan worden. De duur van het verrichtingsonderzoek is per stamboek en ras verschillend. Sommige hengsten krijgen vrijstelling op bepaalde vlakken door bijvoorbeeld een blessure en mogen een verkort verrichtingsonderzoek lopen.

Daarnaast worden ze natuurlijk ook getest op hun gezondheid, mogelijk erfelijke ziektes en hun sperma kwaliteit. Lees verder

Wist je dat?

• ... Martin Liefhebber in 2011 werd verkozen tot springpaarden fokker van het jaar 2011 door het KWPN?
• ... Huub van Helvoirt 1 van de meest invloedrijkste fokkers in Nederland was de afgelopen 30 jaar?
• ... een stoeterij, ook wel paardenhouderij genoemd, de tak van veeteelt is waarbij men paarden of pony's houdt voor verschillende gebruiksdoelen?

Foto van de week

Twee Schwarzwalder Fuchs voor de slee.

Week 2 2012

Focus op:

De schimmelhengst Democraat was als dekhengst goedgekeurd bij het KWPN, Oldenburger Verband, Rheinlands Stamboek en Westfaler Verband. De hengst werd door amazone Anky van Grunsven uitgebracht op internationaal Lichte Tour dressuur niveau. Onder het zadel van ruiter Jos Lansink sprong Democraat nationaal 1.40 meter. Jutta Winkler bracht hem uit in de internationale springsport.

Afstamming en signalement

Democraat was een schimmelhengst (vos geboren) met een stokmaat van 1,72 meter.

Afstamming van Democraat
Democraat	Pion	Abgar xx (keur)	Abernant xx
			Karadja xx
		Irma la Douce (keur, preferent, prestatie)	Epigoon (preferent)
			Verda (preferent)
	Wilena (ster, preferent, prestatie)	Silvano II	Le Mexico (keur)
			Marion (ster, preferent, prestatie)
		Orlena (keur, preferent, prestatie)	Pericles xx (preferent)
			Carlena (ster)

Vader Pion was een zeer verdienstelijk springpaard onder Rob Ehrens en gaf meerdere succesvolle dressuur- en springpaarden waaronder Aktion en Paledo. Democraats moeder Wilena is een ster preferent prestatie merrie van Silvano. Wilena bracht ook het nationale dressuurpaard Falena voort. Haar vader Silvano II sprong internationaal onder Giorgio Nuti. Lees verder

Wist je dat?

• ... in 2012 het eerste Wereldkampioenschap horse agility heeft plaats gevonden?
• ... de Palomino net als de Buckskin en American Cream geen apart ras is maar een register op kleur?
• ... een Barouchet een vierwielig landelijk rijtuig is?

Foto van de week

Hoofdfoto van een Berber hengst.

Week 1 2012

Focus op:

De Wielkopolski (KWLPS) is een vrij nieuw ras uit Polen, dat bekend staat om zijn hardheid en goede kwaliteiten. Het is een stevig en middelzwaar gebouwd warmbloedpaard met een gemiddelde stokmaat van 1,68 meter. De meest voorkomende kleuren zijn bruin, vos en schimmel, maar in principe zijn alle kleuren toegestaan.

Wielkopolski's hebben een vriendelijk karakter, veel uithoudingsvermogen en ze zijn rustig en slim. Ook zijn het goede wedstrijd- en tuigpaarden.

De Wielkopolski-hengsten moeten strenge testen ondergaan, voordat ze mogen worden ingezet als dekhengst. Daarbij wordt de bouw en de prestaties beoordeeld.

Geschiedenis

De naam Wielkopolski ontstond na de eerste wereldoorlog in Oostpruisen. Dit Duitse gebied werd bij Polen aangesloten waarna de paarden geen erkenning meer kregen van de Duitse fokleiding. Deze paarden, sommige met het Trakehner brandmerk, mochten de naam Trakehner niet dragen meer, zelfs niet de naam Oostpruis. Vandaar de naam Wielkopolski (grote Pool) die met de regio Wielkopolska (Groot-Polen) eigenlijk niets van doen heeft. Uit hetzelfde gebied is een aantal jaren later ook de Malapolski erkend als officieel ras. Mala betekent klein, dus de kleine Pool.

De Wielkopolski is nauw verwant aan de Trakehner, maar de Wielkopolski is meer gefokt met Poolse en Oost-Europese rassen. De twee Poolse rassen, de Poznan en de Mazury hadden veel invloed. De Mazury is een oud ras, dat veel Trakehnerbloed heeft. Later werden Volbloeden, Arabieren en Anglo-Arabieren ingefokt om een lichter sportpaard te krijgen

Wist je dat?

• ... de succesvolle KWPN fokmerrie O.bertje in 1996 werd gefokt door de inmiddels overleden Huub van Helvoirt?
• ... horzellarven bij heel veel paarden voorkomen maar zelden problemen geven?
• ... het Europees kampioenschap voor endurance voor het eerst in 1984 in Florac, Frankrijk georganiseerd werd?

Foto van de week

Een trekpaard dat bekapt wordt met behulp van een travalje of hoefstal.