Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Dekhengst
Een dekhengst is een hengst die goedgekeurd is voor de dekdienst, vaak door middel van een hengstenkeuring van het stamboek. Alleen de beste en mooiste hengsten van een ras, volgens de keuringscommissie, worden uitverkoren om dekhengst te worden.
Een dekhengst kan merries op een natuurlijke wijze dekken of door middel van kunstmatige inseminatie, afhankelijk van de voorkeur van de eigenaren en de gebruiken binnen het stamboek.
Selectie
Bij vele stamboeken wordt een hengstenkeuring gehouden. Op deze hengstenkeuringen bieden eigenaren hun hengsten aan. Een jury beoordeelt dan of ze goed genoeg zijn om hun genen door te geven. Bij deze keuring wordt gekeken naar het talent van het paard, de afstamming, uiterlijke kenmerken en natuurlijk de gangen. Bij bijna alle stamboeken wordt er gebruik gemaakt van een eerste, tweede en derde bezichtiging.
Een belangrijk onderdeel van de selectie is het verrichtingsonderzoek, want exterieur, afstammeling en gangen zijn niet alles wat een hengst een goede dekhengst maakt. Op het verrichtingsonderzoek wordt gekeken naar het karakter, het aanleg voor het werk (bij een dressuur hengst is dit dus de aanleg voor dressuur, bij een springpaard de aanleg voor het springen etc.) Het is belangrijk dat het onderzoek in uniforme omstandigheden verloopt, paarden worden dus niet voorgesteld met hun standaard ruiter/amazone maar krijgen een testruiter op hun rug. De hengsten worden getraind en komen daar op stal te staan zodat het hun gedrag op stal ook beoordeeld kan worden. De duur van het verrichtingsonderzoek is per stamboek en ras verschillend. Sommige hengsten krijgen vrijstelling op bepaalde vlakken door bijvoorbeeld een blessure en mogen een verkort verrichtingsonderzoek lopen.
Daarnaast worden ze natuurlijk ook getest op hun gezondheid, mogelijk erfelijke ziektes en de kwaliteit van het sperma.
Predikaten
Dekhengsten kunnen bij sommige stamboeken door middel van succesvolle nakomelingen een extra predikaat krijgen.
Keur:
Aan een goedgekeurde hengst kan het predikaat Keur worden verleend indien:
- de eerste jaargang nakomelingen minstens zeven jaar is
- exterieurvererving van de nakomelingen zich positief onderscheidt
- sportvererving van de nakomelingen zich positief onderscheidt
- de hengst een sportindex heeft vanaf 140 met een betrouwbaarheid van minstens 85%
Preferent:
Het predikaat Preferent wordt toegekend aan Keurhengsten wanneer:
- de eerste jaargang nakomelingen minstens elf jaar is
- exterieurvererving van vrouwelijke én mannelijke nakomelingen zich positief onderscheidt
- sportvererving van de nakomelingen zich positief onderscheidt
- de hengst een sportindex heeft vanaf 140 met een betrouwbaarheid van minstens 85%
Dit zijn de meest voorkomende critiria gebruikt door het KWPN voor spring en dressuurhengsten. Echter verschilt dit per stamboek en ras.
 Zie Predikaat (KWPN) voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Dekhengsten met het predikaat Keur zijn onder andere:
- Jasper
- Jus de Pomme
- Karandasj
- Lancet
- Le Faquin XX
- Le Mexico
- Lector
- Legaat
- Makelaar
- Mr Blue
- Naturel
- Notaris
- Olivi
- Pretendent
- Purioso
- Renville
- Sultan
- Ulft
- Wellington
- Welt Hit II
- Wolfgang
- Zeoliet
Dekhengsten die daarnaast tevens het predikaat Preferent toegekend hebben gekregen zijn onder andere:
- Indoctro
- Jazz
- Joost
- Kebir II OX
- Kristal
- Libero H
- Lucky Boy xx
- Namelus R
- Negro
- Nimmerdor
- Numero uno
- Ramano
- Ramiro Z
- Roemer
- Voltaire
Nakomelingen
Nakomelingen zijn heel belangrijk voor een dekhengst, zonder goede nakomelingen geen goede dekhengst. Om een goed overzicht te hebben van de nakomelingen worden verschillende nakomelingen onderzoeken gehouden. Deze verschillende onderzoeken gaan over paarden met verschillende leeftijden zodat ze goed kunnen zien hoe de nakomelingen zich uiteindelijk ontwikkelen.
Nakomelingen worden onderzocht als:
- Veulens
- Drie-jarigen
- Zeven-jarigen
- Elf-jarigen
Indien de nakomelingen tegenvallen kan de hengst op wacht gezet worden. Dit houdt in dat als er gedekt wordt met de hengst het veulen geen A register papier krijgt maar een B register. Als bij het volgende nakomelingonderzoek blijkt dat de nakomeling zich nog steeds niet goed ontwikkelen wordt de hengst afgekeurd. Mocht de hengst op wacht staan maar zijn nakomelingen blijken het bijvoorbeeld goed te doen in de sport dan kan de hengst weer van wacht gehaald worden.
