Oedeem

Let op: Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij twijfel over de gezondheid van je paard altijd een dierenarts!

Oedeem is een ander woord voor vochtophoping.

Oorzaak of etiologie

Oedeem kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld een trap van een ander paard, een verrekking van een spier of pees, lymfebaanontsteking, of slechte afvoer van vocht door te weinig beweging.

Oedeem kan in principe op alle plaatsen op het lichaam optreden. Normaal wordt het vocht naar de weefsels vervoerd via de haarvaten en weer afgevoerd door de lymfvaten. Deze afvoer kan soms niet optimaal werken door een lymfebaanontsteking, of er kan een overvloed aan vocht vrijkomen bij beschadiging van haarvaten in het beschadigde weefsel. Het vocht zal zich dan ophopen in het weefsel en er treedt oedeem op.

Ziekteverloop of pathogenese

Er zijn veel verschillende oorzaken van oedeem en dus ook veel verschillende manieren van ontstaan.

Lymfebaanontsteking of Einschuss

Hierbij is een been opgezwollen door oedeem en voelt het daarnaast warm aan en is het gevoelig, het paard kan kreupel lopen. Meestal komt dit voor aan slechts één been, de lichaamstemperatuur van het paard kan daarbij verhoogd zijn. Lymfebaanontsteking wordt veroorzaakt door een infectie na een wondje, of na ernstige mok, een zoolzweer of rotstraal. Om dit te genezen zijn ontstekingsremmers en antibiotica nodig.

Acute peesblessure

In dit geval is het been plotseling dik kort na het werk, of na het uit de wei halen. Meestal is de peesschede hierbij overvuld waardoor een deel van het weefsel uit de peesschede erbuiten komt te liggen. Als je hierop drukt blijft er geen putje achter (je zit in dit geval immers op weefsel te drukken in plaats van op vocht). Dit soort oedeem kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld een achterijzer dat het voorbeen raakt, maar meestal worden de pezen langere tijd overbelast zodat er steeds peesvezels scheuren. Dit ziet eruit als een acute peesblessure. De diagnose kan pas duidelijk gesteld worden na het maken van een echo van de pezen. Daarna zal bij een serieuze peesblessure een revalidatieprogramma opgesteld worden.

Stalbenen

Als het oedeem voorkomt aan meerdere benen en het gevolg is van een of meerdere dagen te weinig beweging dan spreken we van stalbenen. De circulatie van het vocht door het paardenlichaam is niet optimaal door het gebrek aan beweging en het vocht zal onder invloed van de zwaartekracht naar het laagste punt zakken.

Zucht

Dit is een vorm van oedeem die bij drachtige merries voorkomt onder aan de buik.

Symptomen

Oedeem ziet eruit als een zwelling, vaak aan de benen of onderaan de buik, maar het kan ook op andere plaatsen voorkomen. De zwelling voelt niet warm aan en als je erop drukt zal er een putje blijven staan nadat je je vinger weghaalt. Meestal is de zwelling niet pijnlijk.

Diagnose

Beschrijf hier hoe de dierenarts kan bepalen of het inderdaad om deze aandoening gaat.

Behandeling

Over het algemeen is het bij oedeem goed om te koelen met een zachte straal koud water (2 keer per dag ongeveer 10 minuten). De haarvaten zullen daardoor samentrekken zodat minder vocht aangevoerd wordt. Bij stalbenen of lymfebaanontsteking is veel bewegen goed, bij een peesblessure juist niet. Overleg dit dus met de dierenarts.

Als het oedeem aan een been te lang blijft bestaan kan een paard hier olifantsbenen aan overhouden, neem oedeem dus altijd serieus.

Preventie

Beschrijf hier wat de eigenaar kan doen om te voorkomen dat zijn of haar paard deze aandoening krijgt.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• Artikel "Dikke benen" door Sandra de Vreede in Hoefslag nummer 4 2007

Bij dit artikel ontbreken afbeeldingen. We zijn specifiek op zoek naar: Foto van paard met oedeem Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.