Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Biest
Colostrum of biest is de eerste melk van de merrie. Voor het veulen is het van levensbelang dat het binnen enkele uren na de geboorte al biest binnen krijgt. De sleutelwoorden in de biestvoorziening hierbij zijn veel, vaak en vlug. Ook bij moederloze veulens, wanneer de merrie gestorven is bij de geboorte, is een snelle biestvoorziening heel belangrijk. De eerste uren na de geboorte bevat de maag nog weinig zuur en is de barrière tussen de dunne darm en de bloedbaan nog niet gesloten. Het veulen is dus in staat om stoffen uit de biest onveranderd op te nemen.
Biest bevat antilichamen tegen diverse ziektes waarmee de moeder in aanraking geweest is. De biest kan dus vele ziektes bij het veulen voorkomen. Het veulen is zelf de eerste paar weken na de geboorte nog niet in staat om antilichamen te produceren. Zonder biest zal het veulen dus sterven omdat het geen enkele bescherming tegen ziekteverwekkers heeft. De biest van de moeder van het veulen is beter dan biest van een andere merrie omdat de moeder in dezelfde omgeving leeft als waar het veulen terecht komt. De biest van de moeder zal dus antistoffen bevatten tegen ziektekiemen die in die omgeving voorkomen. Als de moeder overlijdt bij de geboorte kun je dus het beste biest geven van een merrie van dezelfde stal. Het verhuizen van een merrie op het einde van haar dracht is om diezelfde reden niet verstandig. De moeder heeft dan nog geen antistoffen tegen de ziektekiemen op de nieuwe lokatie en haar veulen zal dus niet beschermd zijn tegen die kiemen. Naast antilichamen bevat biest veel energie en heeft dus een hoge voedingswaarde.
In zeldzame gevallen bevat de biest van de merrie antilichamen tegen de rode bloedcellen van het veulen, deze aandoening heet isoerythrolysis neonatalis.
De merrie geeft het veulen enkele dagen biest waarna de biest langzaam verandert in echte merriemelk.
Bronnen referenties en/of voetnoten
- Sjaastad, OV; Hove, K & Sand, O, Physiologie of Domestic Animals, Oslo: Scandinavian Veterinary Press, 2003
