Mustang

Mustang


Stokmaat:	1.42 – 1.52 meter
Kleur:	alle kleuren toegestaan
Land van herkomst:	Noord Amerika
Link naar stamboek:	http://www.wildhorseandburro.blm.gov

De Mustang komt van oorsprong uit het westen van Noord-Amerika. Mustangs worden wilde paarden genoemd, maar deze term is verkeerd gekozen. In tegenstelling tot het Przewalskipaard dat nooit getemd is, zijn de huidige Mustangs nakomelingen van eerder gedomesticeerde Mustangs en zijn ze verwilderd door het leven in grote kuddes in reservaten.

Het Engelse woord mustang komt van het Mexicaans/Spaanse woord mestengo/mesteño/mestaña. Het woord werd door de lokale bevolking van Zuid-West Amerika gebruikt om de in het wild levende paarden te kenmerken en betekende zonder bezitter/wild/zwervend.

Geschiedenis

De oorsprong van het ras ligt in de paarden die de Spaanse conquistadores vanuit Europa meebrachten op hun ontdekkingsreizen. Voor de komst van de eerste Spaanse paarden waren er al 8000 jaar geen paardachtigen meer geweest op het Amerikaanse vasteland. De pre-historische paardachtigen zijn rond het einde van de laatste ijstijd (10.000-12.000 jaar geleden) uitgestorven.

In de 1492 werd Amerika ontdekt en dit leidde tot verschillende ontdekkingstochten naar het nieuwe continent (voornamelijk in het huidige Mexico en Florida). De ontdekkingsreizigers namen al snel hun paarden mee om de lange afstanden in het nieuwe land te overbruggen. Deze paarden waren van Andalusische, Arabische of Berber afstamming. In 1519 kwam Hernan Cortes, één van de beruchtste conquistadores, aan in Mexico, aan boord had hij 16 paarden meegebracht. Deze paarden waren waardevolle stamdieren behorend tot de beroemde Cordoba-bloedlijn. De fokkerij van oorlogspaarden was in Europa op zijn hoogtepunt en de paarden waren voorzien van metalen pantsers en de ruiters vochten met zwaarden en geschut.

De lokale bevolking van Mexico had nog nooit eerder paarden gezien en ze waren doodsbang voor de grote en snelle dieren. Mede dankzij de paarden konden de conquistadores de Mexicaanse Indianenvolkeren (Azteken) verslaan. Begin 17e eeuw werden door de Spanjaarden in de streek rond Santa Fé (New Mexico) de eerste paardenfokkerijen op het Amerikaanse vasteland opgericht. Vanuit deze fokkerijen vertrokken de paarden naar het Noorden en Oosten van het Amerikaanse vasteland.

Nadat de inheemse bevolking (Mexicaanse en Amerikaanse Indianen) kennisgemaakt had met het paard, namen zij al snel het gebruik van paarden over. Ontsnapte paarden werden gevangen en er werden zelf paarden gestolen. Sommige Mexicaanse Indianen namen het vechten te paard over en werden bondgenoten van de Spanjaarden tegen vijandelijke stammen.

De Amerikaanse Indianen zetten per Indianenstam een eigen fokkerij op. Zij gebruikten de paarden om de travois (sleede gemaakte van boomstammen) te trekken en zij gebruikten de paarden in oorlogen tussen stammen of voor de jacht op buffels. Ook werden paarden verhandeld tussen stammen. Hun fokkerij was erop gericht om een paard te fokken dat in staat was het leven op de prairie aan te kunnen. Diverse stammen stonden bekend om hun paarden: de Comanches, de Shoshoni en de Nez Perce. Deze laatste stam was een van de meest succesvolste, zij ontwikkelden de Appaloosa. Andere stammen hielden zich helemaal niet bezig met het fokken van hun eigen paarden, zij stalen of verworven paarden tijdens strooptochten of oorlogen tussen stammen. Door natuurlijke en menselijke selectie werden de slechte exemplaren uit de fokkerij verwijderd en ontstond een taai, hard en sober paard dat uitermate geschikt was voor het leven op de steppes van Noord-Amerika.

Vanaf de 19e eeuw ging het economisch slecht in Europa en vele kolonisten vertrokken om hun geluk in het Wilde Westen te beproeven. De rijkere brachten hun Europese paarden mee, sommige van deze paarden ontsnapten of werden met opzet losgelaten. Ook kwam het voor dat een wilde hengst tamme merries op een ranch ontvoerde en ze meenam de wildernis in. Hierdoor werden de bloedlijnen van de Indiaanse paarden gemengd met Europees bloed.

De invloed van de Engelse volbloed leidde tot het ontstaan van het American quarter horse. Geïsoleerd levende kuddes behielden de Spaanse kenmerken maar ook zijn er als gevolg van de Dawes Act kuddes met opzet gekruist met koudbloeden. De Dawes Act hield in dat de Indianen boeren moesten worden en daarom werden hun kuddes omgevormd tot werkpaarden.

Door het verbannen van de Indianen naar reservaten waar ze de paarden niet mee naartoe konden nemen, kwamen er steeds meer rondzwervende kuddes. Tegen 1900 liepen er in Noord-Amerika zo’n geschatte 2 miljoen verwilderde Mustangs in kuddes. Door de overlast en de grote aantallen werd besloten grote aantallen te vangen en te verkopen aan het Amerikaanse leger of te slachten en te gebruiken als hondenvoer. De bloeddorstige en wrede manier van opjagen en bijeendrijven door vliegtuigen en motors, leidde in 1959 tot een wet die de paarden beschermde “ First Federal Wild Free-roaming Horse Protection Law”. In 1971 werd de bescherming nog beter geregeld in de “Wild Free-Roaming Horse and Burro Act”. Hierin wordt geregeld dat het Bureau of Land Management de kuddes moet beschermen, beheren en controleren.

Volgens het Bureau of Land Management zijn de Mustangs al uit 6 staten verdwenen en bestaat de populatie momenteel uit minder dan 25.000 paarden. Meer dan de helft leeft in Nevada, andere kuddes leven in Montana and Oregon. Zo’n 100 Mustangs leven in kuddes in Alberta and British Columbia in Canada.

Controversie

De huidige kuddes Mustangs zorgen voor controversie: is het een ras dat het waard is om te beschermen en te behouden of is het een inferieur ras dat een bedreiging vormt voor andere rassen? Ook vinden veel grote ranches dat de Mustangs teveel schade aanrichten aan het grasland en teveel gras opeten dat voor het vee bedoeld is. Dit ondanks dat de Mustang er lang voor de veeboeren was.

Een oplossing hiervoor zoekt het Bureau of Land Management in het vangen en temmen van wilde Mustangs als de kuddes te groot worden. De Mustangs kunnen tegen een kleine vergoeding aangekocht worden maar om te voorkomen dat ze als slachtvee verkocht worden, blijven onder de bescherming van de “Wild Free-Roaming Horse and Burro Act”. De paarden die verkocht worden krijgen een vriesmerk aan de linkerkant van de hals zodat ze te herkennen zijn.

Omdat er teveel Mustangs zijn en te weinig potentiële kopers, is er een overschot aan paarden en raken de hun toegewezen gebieden overvol. Daarom is er in 2005 een speciale toevoeging aan de wet gemaakt die bepaalt dat Mustangs ouder dan 10 jaar of Mustangs die al 3 keer ter verkoop aangeboden zijn, wel als slachtvee verkocht mogen worden.

Bescherming

Naast het Bureau of Land Management zijn er nog diverse andere organisaties actief met het behoud van de Mustang.

The Spanish Mustang Registry, opgericht in 1957 door een Mustangfokker R. Brislawn heeft als doel de zuiverste bloedlijnen, afkomstig van de eerste Spaanse paarden, in de Mustangpopulatie te behouden.

The Mustang Association werd in 1960 opgericht om de Mustang meer bekendheid te geven. Zij probeerden door middel van registratie en een goed fokkerijbeleid de Mustang te beschermen.

The Spanish Barb Breeders’ Association werd in 1972 opgericht, het doel was de oorspronkelijke Spaanse Berber weer terug te fokken. Deze organisatie gebruikte rasbeschrijvingen uit de 15e en 18e eeuw om een goed omschreven fokdoel op te stellen en men selecteerde zeer streng.

Het doel van deze organisatie is het behoud van het oude Spaanse bloed dat in Europa niet meer bestaat.

Andere organisaties richten zich meer op het behoud van de kuddes, de wetgeving eromheen of de naamsbekendheid. Zo zijn er The International Society for the preservation of the Mustang and Burro, The Wild Horse Organized Assistance, The National Mustang Group en nog vele anderen.

Exterieur

Een standaard beschrijving van de Mustang is niet te geven omdat het ras zo divers is. Afhankelijk van de voorouders, omgeving en andere invloeden verschilt het type van een licht trekpaard tot een hoog in het bloedstaand warmbloed type.

In sommige kuddes is echter nog duidelijk de erfenis van de voorouders te zien. Enkele kuddes die door de omgeving afgesloten waren van andere kuddes hebben veel uiterlijke kenmerken behouden die wijzen op de invloed van Spaans bloed. Een voorbeeld hiervan is de Kiger-Mustang.

Ook komt het voor dat een kudde beïnvloed is door een Volbloed of trekpaard hengst. In deze kuddes is de invloed van de Spaanse voorouders bijna geheel verdwenen.

Doordat de kuddes in het wild leven, vindt er een natuurlijke selectie plaats. Dieren met afwijkende beenstanden en/of gebreken sterven en zo blijven alleen de sterkste dieren over om zich voort te planten.

De Mustangs hebben een goed aan de omgeving aangepast lichaam, de hoeven zijn keihard om over de rotsige bodem te kunnen lopen. De paarden zijn erg sober in onderhoud en kunnen grote temperatuursverschillen aan.

Karakter

De verwilderde Mustang laat zich relatief goed temmen. Dit wijst op een meegaand en intelligent karakter. De op ranches gefokte Mustangs hebben geen afwijkende karaktereigenschappen.

Gebruik

Op ranches worden de Mustangs ingezet voor alle voorkomend werk zoals het bijeendrijven van vee. Particulieren die Mustangs adopteren via het adoptieprogramma van het Bureau of Land Management, zetten de Mustangs in in diverse onderdelen van het Western rijden. Europese paardensporten zoals dressuur en mennen worden niet vaak met de Mustang beoefend.

Foto's

Om de kuddes klein te houden worden paarden gevangen, door middel van een helicopter worden ze opgejaagd.
De paarden worden bijeengedreven in een kraal
De paarden in de kraal
Een bonte merrie en haar veulen wachten op adoptie
In het wild in avondlicht
Een kudde in de winter
Mustangs in het wild op de vlakte
Mustangs in het wild op de vlakte
Vrijheidsdressuur
In het tuig
Trickriding
Tijdens reenactment, het naspelen van de cavalerie
Tijdens het werken met vee
Een Mustang veulen
Een drachtige Mustang merrie. Op de benen zijn de wildkleurstrepen goed te zien