Vergiftiging Robinia palen

Hieronder het verhaal van bokker Danuah en haar paarden. Dit verhaal illustreert de extreme giftigheid van de Acacia boom en het gevaar van het gebruik van het hout van de Acacia voor het maken van Robinia palen.

Zie Acacia voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Robinia paal

Detail Robinia paal

Half december ben ik, met onze paarden, varkens, kippen en honden vanuit omgeving Amsterdam naar Drenthe verhuisd. Mijn moeder en stiefvader waren hier al en hadden er al een aantal weken klussen opzitten. Alles was klaar voor de komst van de dieren. Voor de paarden zouden wij een Paddock Paradise maken. De paden lagen er, de buitenste omheining stond, maar de binnenste omheining om de paden te scheiden van de weilanden, stond nog niet. Tussen 15 en 19 december hebben wij vast wat palen half onder het draad doorgeschoven, zodat we later minder ver hoefden te lopen. Die week erop zouden we ze in de grond zetten. 19 december merkte wij op dat Reuz niet fit was. Reuz is een mini Shetlander van 4 jaar oud. Even aangekeken, maar op een gegeven moment was Reuz Reuz niet meer en hebben we de dierenarts laten komen. Hij had koorts, een snelle hartslag, wat donkere slijmvliezen, futloos, maar vooral: zijn darmen deden niet veel. Spierverslappers, pijnstilling: van alles ging erin. Twee uur heel hard duimen en dan zal de dierenarts terugkomen. Héél even knapte hij op van de pijnstilling. Hij was weer wakker en weer even wat meer Reuz zoals wij hem kenden. Tot 5 minuten voordat de dierenarts binnenkwam. Hij liet zijn hoofd zakken en kon nog maar net op zijn benen staan. Er zat geen leven meer in die kleine pony. Zijn pols was 125 per minuut, zijn darmen lagen compleet stil en zijn tandvlees was bijna zwart. Dit was duidelijk, onze kleine Reuz ging het niet redden. Hij is tussen zijn vriendjes (tevens ook moeder en vader) ingeslapen. Ziek van het verdriet, want tussen al die ‘oudjes’ (op Grayson en Saar na) stond Reuz natuurlijk nog lang niet op ‘het lijstje’ om zo snel al afscheid van te nemen. De dagen gingen door en wat was het saai zonder onze clown. Tot vrijdag, kerstavond stond voor de deur. Om 15:00 zijn de paarden gecheckt en was er niks aan de hand. Om 15:30 loop ik naar ze toe en zie Saartje liggen. Alle alarmbellen gingen af, want Saartje kan wat schuw zijn en erbij komen met liggen is echt een no-go. Nu kon dat wel. Dierenarts gebeld en in 2 zinnen uitgelegd hoe en wat. Gelukkig stond ze snel op de stoep. Er kwam nog wat mest af, dus we waren nog voorzichtig positief. Tot dat ook Saartje onderzocht werd: óók haar darmen lagen compleet stil. Niks meer, ze deden het niet meer. Op dat moment kwam ook haar maaginhoud via haar neus naar buiten. We hebben nog een sonde ingebracht. Haar slokdarm was in orde, maar ook via de sonde kwam er van alles mee. Worst case scenario. We stonden wéér voor die keuze die je niet wilt maken. Saartje is op kerstavond tussen haar vrienden ingeslapen. Na overleg met de dierenarts is er besloten om Saar op te laten halen door de GD. Reuz was apart, maar twee pony’s in vijf dagen tijd is verdacht. Saar is compleet binnenstebuiten gekeerd om achter een mogelijke oorzaak te komen, maar ‘helaas’, er werd niks gevonden. Een pony in goede conditie, zonder duidelijke oorzaak waarom haar darmen ermee zijn gestopt. In de tussentijd zijn wij thuis van alles nagegaan: hooi, gras, bomen, planten, water. Er werd niks gevonden. Een vreemd verhaal was het wel, want tot onze verhuizing liepen de paarden van de buren op het land. Hooi wordt gegeten door bijna alle koeien/paarden uit het dorp en ze drinken leidingwater. Wij en de dierenartsen hadden ons erbij neergelegd dat het hele erge, nare pech was. Tot op een donderdag in januari. Het was ongeveer 16:30, de paarden waren aan het eten. Chickie is klaar en loopt de track op. Grayson (Tinker, 3 jaar) volgt haar 5 minuten later. Duidelijk met een doel: oortjes erop en een vlotte pas erin. Hij hinnikt, waardoor wij nog gaan kijken omdat hij dit nooit doet. Hij mest nog een klein beetje, waarna ik tegen mijn moeder zeg: ‘zo weinig? Dat zie je nooit.’ Net zo vlot vervolgt hij zijn weg naar het midden. Daar gaat het mis: hij gaat stilstaan en we zien hem veranderen. Hij wordt van de één op andere seconde compleet suf en gaat staan ‘slapen’. We hebben een minuutje van een afstand gekeken, maar ik ben toch naar hem toe gelopen. In die 30sec dat ik onderweg was, was hij ondertussen gaan liggen. Hup, omhoog. Halster gehaald, paard meegenomen en temperatuur opgemeten. 37,6 dus niks aan de hand. We zetten hem terug in de schuilstal, ik klik het touw los en hij wil meteen weer gaan liggen. Paniek, bij mij dan. Ik kan goed nuchter blijven in dit soort situaties, maar na 2 mini’s en nu mijn Tinker niet meer. Ook nu was de dierenarts er binnen no time. Grays stond te tollen op zijn benen, viel meerdere keren bijna om. Zijn temperatuur was goed, hartslag ook, maar slijmvliezen waren (te) donker en alweer die darmen. Ze deden het nog, maar er zat duidelijk een streng/draai in. Hij had een kans, maar die was wel heel klein. Wederom spierverslappers en pijnstilling erin en twee uur aankijken. Het moment dat hij het ingespoten kreeg, knapte hij op. We hebben twee uur lekker gesjokt. Hij hoefde niet te lopen, mocht wel. Hij wilde het graag dus dan doen we dat. Hij wilde erg graag eten, lebberde het liefst mijn gezicht af en was echt weer Grayson. 10 minuten voor de dierenarts binnenkwam mestte hij zelfs nog. Thank god, het ziet er voorzichtig positief uit. Gelukkig hadden wij gelijk en was dat het ook. Voorzichtig, want hij was nog lang niet uit de kritieke uren. Met nog een dosis spierverslappers hebben wij hem, samen met Beertje (mini, 25 en tandloos) in de schuilstal gezet. Niet eten en heel hard duimen voor de nacht. Die is hij doorgekomen en de volgende ochtend werd hij door de dierenarts weer ‘gezond’ verklaard. Door het oog van de naald dus, maar hij staat er nog! Wat kan dit zijn? Bokt heeft meegedacht en kwam ook met de mogelijke oorzaak. ‘Robinia palen, hebben jullie die in het land staan?’ Toen ging het balletje rollen, want ja, die staan om de paden heen. We hebben Reuz er zelfs aan zien knagen toen ze nog op de grond lagen, want dat was Reuz: alles onderzoeken. Van Saar en Grayson hebben we niet gezien dat ze ervan gegeten hebben, maar die palen ‘vervellen’ zo ontzettend erg dat de bast tussen het hooi waait, het gras in, de track op. Het gaat alle kanten op. Na wat googelen was het 99,9% zeker dat dit de oorzaak moest zijn. Alle symptomen komen immers overeen, inclusief het snelle ziekteverloop. Grayson zijn leverwaardes waren (te) hoog, wat duidt op toxines, dus gif. Onze dierenarts had er, zoals vele andere, nog nooit van gehoord, maar is ook onderzoek gaan doen. Ondertussen kunnen wij zeggen dat dit ook echt de oorzaak moet zijn van het ziektebeeld van de drie paarden. Het kán niet anders. Bewijzen doe je het niet, een middeltje om de ziekteverschijnselen te remmen zijn er ook niet. Heeft je paard teveel op? Dan is het helaas einde verhaal. Wat feiten: * Vanaf een inname van 70 gram (mag verspreid over een langere periode) kan een groot paard ziekteverschijnselen vertonen. * Een inname van 150 gram heeft de dood tot gevolg. Let bij beide op dat het dan gaat over een groot paard. Een pony of mini heeft dus véél minder nodig. * Geschild, zonder bast, zijn deze palen in vele mindere mate giftig. * Robinia palen kan je herkennen aan hun natuurlijke vorm, er wordt niet aan gesleuteld. Ze zijn eerder schots en scheef dan kaarsrecht. * De bast van de paal laat los, de paal gaat als ware vervellen. Deze stukken kunnen in je weiland of op je track belanden. Sommige stukjes zijn net hooi en kunnen ze ongemerkt mee snoepen met het gras. * Denk bij ziekteverschijnselen aan het volgende: van het één op andere moment suf, verkleurde slijmvliezen, koorts, zweten, hoge hart actie, darmen die er abrupt mee stoppen. Dit kan vanaf het één op andere moment gebeuren. Dit was bij onze paarden het geval. Wij krijgen Reuz en Saartje hier niet mee terug, maar laat dit bericht een waarschuwing zijn voor anderen en let alsjeblieft op.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• Geschreven door bokker Danuah
• https://www.bokt.nl/forums/viewtopic.php?f=3&t=2047783
• https://www.bokt.nl/forums/viewtopic.php?f=11&t=2048243