Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Baarmoederontsteking
 |
Baarmoederontsteking is ook wel bekend als endometritis, oftewel een infectie van het endometrium, de binnenwand van de baarmoeder.
Oorzaak of etiologie
Een baarmoederonsteking kan verschillende oorzaken hebben, van zowel binnen- als buitenaf.
Hieronder vind je een aantal van deze oorzaken:
- Het onvoldoende sluiten van de vulva kan leiden tot een infectie. Door het onvoldoende sluiten wordt er lucht van buitenaf naar binnen gezogen. Dit wordt pneumovagina genoemd en kan leiden tot een infectie die zich vanaf de schede naar binnen toe werkt.
- Het blijven zitten van de placenta (of een stuk daarvan) in de baarmoeder na de geboorte van een veulen kan ook leiden tot een ontsteking. Vaak zijn het dan acute ontstekingen die snel behandeld moeten worden.
- Een schimmel- of gistinfectie, de zogenoemde Candida Albicans, komt minder vaak voor maar kan evengoed ook een baarmoederontsteking veroorzaken.
- Tijdens de geboorte kunnen er zich ook ziektekiemen van buitenaf naar binnen werken die een baarmoederontsteking kunnen veroorzaken, vaak zijn hierbij de boosdoeners E. Coli' en streptococcus zooepidemicus .
- Contagious Equine Metritis, in het Nederlands staat dit voor een besmettelijke baarmoederontsteking bij paarden en wordt veroorzaakt door de bacterie Taylorella equigenitalis. Deze wordt overgedragen van moeder op kind, en tijdens het dekken van hengst naar merrie of andersom.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen een acute en een chronische baarmoederontsteking.
- Een acute baarmoederontsteking komt veelal voor bij het blijven zitten van de nageboorte of een ontsteking van de placenta. Kenmerken van een acute baarmoederontsteking zijn kleine abcessen of neutrofielen in de baarmoederklieren.
- Chronische baarmoederontstekingen komen veelal voor bij de schimmel- of gistinfecties en de invloeden van buitenaf na een geboorte of door een niet goed sluitende vulva. Deze wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van plasmacellen.
Ziekteverloop of pathogenese
Baarmoederontsteking is een reactie van het lichaam tegen dingen in de baarmoeder die daar niet horen. Dat kunnen schimmels, gisten of bacteriën zijn, maar ook een deel van een placenta na de geboorte van het veulen. Het lichaam zal proberen de lichaamsvreemde delen op te ruimen en dat gebeurt door het op gang brengen van een ontstekingsreactie. Hierbij worden de lichaamsvreemde deeltjes aan gevallen, maar er ontstaat ook schade aan het eigen weefsel.
Symptomen
Als de baarmoederontsteking gevolg is van een geboorte van een veulen treden er vaak na 12 tot 24 uur symptomen op. Het paard wordt lusteloos, suf, heeft eventueel koorts en geeft weinig aandacht aan het veulen. De lusteloosheid, koorts en sufheid komen ook voor bij een chronische baarmoederontsteking.
Bij de CEM-bacterie zijn er bij de merrie bij de eerste aanraking met deze bacterie symptomen van een lichte tot zware infectie te zien zoals koorts en een grijzige vloeiing, maar hier komt de merrie vaak zelf overheen. Na een eerste infectie vertonen de merries vaak geen symptomen meer. Ze blijven echter wel drager van de bacterie.
Diagnose
Over het algemeen worden er bij baarmoederonstekingen pus en vieze afscheiding in en rondom de vulva gevonden. De vulva kan eventueel ook stinken.
Bij een acute baarmoederontsteking zal de dierenarts zal een rectaal en vaginaal onderzoek doen, vaak wordt er in de baarmoederhals en/of baarmoeder een slijmige, pussige inhoud gevonden. Via het rectale onderzoek zal de baarmoeder slap en groot aanvoelen.
Bij een chronische baarmoederonsteking wordt er vaak een kweek afgenomen en aan de hand van deze kweek kan er bekeken worden wat de boosdoener is.
Behandeling
Bij een acute baarmoederontsteking wordt de baarmoeder schoongespoeld met handwarme zoutoplossing. Belangrijk hierbij is dat de baarmoeder zich goed samenknijpt om alle vloeistof er weer uit te krijgen. Doet de baarmoeder dit niet duidelijk genoeg op zichzelf kan er oxytocine gegeven worden. Dit is een hormoon dat de merrie zelf ook aanmaakt en zorgt voor de melkproductie en het samentrekken van de baarmoeder. Daarnaast wordt er antibiotica gegeven en wordt het vaak aangeraden NSAID's ernaast te geven. Na 12 tot 24 uur zal er opnieuw gecontroleerd worden of de baarmoeder schoon is en zal er een eventuele tweede spoeling plaatsvinden.
Bij een chronische baarmoederontsteking kan er afhankelijk van de kweek een antibioticakuur gestart worden. Mocht het probleem komen van een slecht sluitende vulva kan de dierenarts deze gedeeltelijk "dichtzetten" wat wil zeggen dat deze gedeeltelijk word dichtgehecht zodat hij niet meer openstaat. Ook bij deze beide vormen kan er besloten worden de baarmoeder te spoelen.
CEM wordt behandeld met grondig wassen van het geslachtsapparaat met een desinfecterende zeep, waarna er een antibioticazalf wordt aangebracht. Dit moet 9 dagen lang gedaan worden en is niet altijd de eerste keer succesvol. Er wordt bepaald of het geslaagd is door na een week opnieuw uitstrijkjes uit te nemen en deze te testen op de bacterie. Indien nodig wordt de behandeling opnieuw gegeven.
Preventie
Bij de geboorte van een veulen is het raadzaam de nageboorte goed te (laten) controleren. Als de nageboorte niet op tijd af komt moet er altijd een dierenarts gebeld worden. Houd na de geboorte ook de merrie enkele dagen goed in de gaten en laat bij twijfel altijd een dierenarts komen.
Als het probleem een gevolg is van een pneumovagina dan kan dat voorkomen worden door de vulva al dicht te zetten voordat er problemen ontstaan.
Bronnen, referenties en/of voetnoten
- http://www.gezondheidvanmijnpaard.nl/index.php?content=101
- http://nl.wikipedia.org/wiki/
- http://www.cvi.wur.nl/NL/onderzoek/dierziekten/besmettelijkeequinemetritis/
We zijn specifiek op zoek naar: afbeeldingen van de symptomen en behandeling Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen. |
