Idee voor een Wiki artikel? Lees in dit artikel hoe je kunt helpen!
Nederlands trekpaard
| Nederlands trekpaard | |
|---|---|
| |
| |
| Stokmaat: | 1.60 -1.75 |
| Kleur: | vos, zwart, bruin, roan |
| Land van herkomst: | Nederland |
| Link naar stamboek: | http://www.kvth.nl/ |
Het Nederlands trekpaard is een groot en grofgebouwd trekpaardenras dat zwaar verwant is aan het Belgisch Trekpaard.
Geschiedenis
De geschiedenis van het Nederlands Trekpaard loopt lang gelijk op met die van het Belgisch Trekpaard. Beide rassen zijn oud, en waarschijnlijk ontstaan uit het oude inlandse paard dat sinds de Middel Eeuwen in West-Europa aanwezig was. Nederlandse en Belgische trekpaarden lijken sterk op elkaar en worden ook in elkaars stamboeken opgenomen.
Het Nederlands Trekpaard is daarmee een oud ras, vermoedelijk gefokt aan het begin van de 17e eeuw, dat met name in de periode tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog zijn opmars deed. In die periode werd het Belgisch Trekpaard ingezet voor allerlei soorten zwaar werk. Zo werd het ingezet als trekkracht voor de afgeladen postkoetsen, in de oorlog als oorlogspaard en later als werkpaard in de landbouw, mijnbouw en de zware industrie. Ook verschafte het trekpaard in die periode veel arbeiders werk. Een groot deel van de economie draaide rond het Nederlandse Trekpaard: landbouwers, koetsiers, vrachtrijders, boomslepers en bouwvakkers.
Na de Tweede Wereldoorlog werd de motorische kracht steeds meer in gebruik genomen en zo wordt tegenwoordig het Nederlands Trekpaard veelal gebruikt voor het mennen en voor recreatie.
Exterieur
Er zijn 3 basiskleuren, namelijk: vos, zwart en bruin. Elke kleur heeft een afgeleide kleur: zwartschimmel (vaak blauwschimmel genoemd), bruinschimmel en vosschimmel. Deze namen kunnen verwarrend zijn aangezien het hier niet gaat om schimmels (paarden die echt wit worden) maar roan's. Ook bestaat er de appelschimmel, alleen is deze zeldzaam. De veulens worden doorgaans donker geboren en worden naarmate zij ouder worden lichter van kleur.
In de winter is een Nederlands Trekpaard donker van kleur, naarmate het zachter weer wordt zal hij witter worden. Zodra hij weer gaat verharen en zijn zomervacht heeft is hij weer donker en op het moment dat de wintervacht weer gaat komen zal hij weer licht zijn. Zo vind je vier maal per jaar een heel ander paard terug. Doordat de vacht van een trekpaard in de winter ontzettend dik is, kan een trekpaard prima overleven op de wei. De vacht raakt, net zoals bij elk ander paard, gewend aan de kou en regen en past zich volledig aan.
(De bovenkant is nat, de vacht eronder kurkdroog. Dit na een heftige hoosbui)
Couperen
Het beeld dat van oudsher bestaat over het Nederlands Trekpaard is het grote, grove paard met dikke billen en een korte staart, door couperen. Vroeger werd dit vooral gedaan om tweetal redenen, namelijk:
- uit bijgeloof: Men dacht vroeger dat een paard met gecoupeerde staart en sterkere rug zou hebben, omdat de staart teveel lichaamssappen zou onttrekken uit het lichaam en dan vooral uit de rug.
- praktische redenen: Mensen die gebruik maken van een kordeel, een éénkoordig leidsel, zouden last hebben van de staart omdat deze over het koord zou slaan en het paard daardoor stuurloos zou worden. Ook is het schoonmaken makkelijker en wordt de kleding van de menner of ruiter niet vervuild.
Vanaf 1 oktober 2001 geldt er in Nederland een verbod op couperen van staarten, dit omdat het onnodig blijkt te zijn en een schoonheidsoperatie is. De wet zegt hierover: 'Het is verboden één of meer ingrepen bij een gewerveld dier te verrichten waarbij één of meerdere gevoelige lichaamsdelen worden verwijderd of beschadigd'. Verder neemt men door couperen het paard zijn natuurlijke vliegenmepper weg en is het een behoorlijk ingrijpende operatie. Helaas is couperen in Frankrijk nog wel mogelijk en geldt er ook in Nederland en België geen uitsluiting voor keuringen met gecoupeerde staarten.
Karakter
Het karakter van het Nederlands Trekpaard is niet in enkele zinnen te beschrijven. Vaak wordt gedacht aan slome, sukkelige en ontzettend koele dieren. Dit blijkt vaak toch te makkelijk gedacht. Trekpaarden zijn ontzettend sensitieve dieren die licht reageren op stem, aanrakingen en zeker ook op stemming. Ze zijn dan ook prima te rijden op een stang, maar ook met een simpel touwhalster. Vaak zijn ze koppig en kunnen een spiegel zetten tegenover de persoon die zij voor zich hebben: ze willen graag een eerlijke behandeling. Een onterechte reactie of stemverheffing en je kunt gegarandeerd rekenen op een niet meewerkend paard. Daarentegen zijn het ook ontzettende knuffels, die houden van aandacht en contact.
Het Nederlands Trekpaard is een paard dat zeer koel in het hoofd is, maar totaal niet sloom. Het zal niet snel opkijken van auto's die langs hem scheuren, een tractor die langs komt of een onverwachte situatie. Daarentegen komt de koppigheid ook hier weer aan bod. Ook een Trekpaard kan zijn kont prima in de lucht gooien wanneer hij het ergens niet mee eens is. Maar bokken kan ook zeker uit plezier, net zoals scheuren door de wei met paardenvriendjes.
Gebruik
Tot op de dag van vandaag wordt het Nederlands Trekpaard voornamelijk nog gebruikt voor de recreatie, buitenritten en licht dressuurmatig werk. Ook zijn er vele keuringen en wordt er veelvuldig mee gemend. Zo is er de laatste jaren de Power Horse Competition in trek. Dit is een Trekpaarden mencompetitie gericht op kracht, wendbaarheid en snelheid.
Op enkele plekken in Nederland en België wordt er nog gewerkt met de Nederlandse Trekpaarden. Zo is er in Oost Duinkerke (BE) nog eenmaal per jaar een groots feest waar men nog zoals vanouds de Trekpaarden aan het werk kan zien met de jaarlijkse garnalenvangst. In Zeeland zijn er rond februari en maart op verschillende plekken Straô’s. Van oudsher bedoeld om na de winterperiode de paarden de benen te wassen in zee tegen de mok en het zomerseizoen in te gaan. Tegenwoordig wordt deze traditie in ere gehouden en rijden er met de Straô in Noordwelle zo’n 100 paarden mee, voornamelijk Trekpaarden. De ruiters zijn veelal nog in de stijl waarin er vroeger gereden werd: een witte broek, zwart jasje en zwart pet. Ook zijn er met name in Zeeland nog regelmatig ringsteekwedstrijden.
Foto's
- Nederlands trekpaard
Voor de kar
Tijdens een show
De vacht na een hoosbui: de onderkant is nog droog
Gecoupeerde staart
Een niet gecoupeerde staart
Een merrie met veulen
Een trekpaard in vrije draf
Ringsteken
