Grieken

Algemeen

De Parthen konden het Perzische Rijk niet ten val brengen maar dat lukte de Grieken wel in de 4e eeuw voor Christus onder leiding van Alexander de Grote.

In de 8e eeuw voor Christus ontstonden in Griekenland de eerste stedelijke beschavingen, de zogenaamde stadstaten, zoals Athene en Sparta. Daarvoor hebben de Minoïsche beschaving en de Myceense beschavingen over het Griekse schiereiland geheerst.

De Minoïsche beschaving ontstond rond 2500 voor Christus en was een vredelievende beschaving want er zijn geen verdedigingswerken teruggevonden tijdens archeologische opgravingen.

De Myceense beschaving volgde de Minoïsche beschaving op en loopt van 1500 voor Christus tot ± 1200 voor Christus. De Mycenen waren een minder vredelievend volk dan de Minoïsche beschaving. De Mycenen waren krijgers, ze maakten zelfs wapens en bouwden grote verdedigingswerken. Door invloeden van andere ruitervolken, zoals de Hittieten, maakten de Myceners kennis met de strijdwagens en boogschutters te paard. Op de kunstvoorwerpen die tijdens opgravingen gevonden zijn, zijn paarden en strijdwagens te zien tijdens veldslagen.

Al sinds de Myceense tijd hadden de Grieken een nauwe band met het paard maar tijdens de bloeiperiode van het Griekse Rijk vanaf 480 voor Christus was het paard onmisbaar. Dankzij paard en strijdwagen werd het Griekse Rijk uitgebreid en beschermd.

De Griekse oorlogsvoering

Bij de verdrijving van de Perzen moesten de Grieken gebruik maken van bereden troepen omdat de strijdwagens niet geschikt waren voor de bergachtige streken van het Griekse vasteland. De bereden troepen werden gevormd door aristocraten, zij hadden het recht om paarden te bezitten en werden tijdens hun opvoeding in de ruiterkunst onderwezen.

In de Ilias van Homerus wordt het gebruik van paarden in veldslagen beschreven. De helden van de Ilias vochten vanuit een strijdwagen, bestuurd door een menner, met twee paarden ervoor. Wanneer ze de vijand bereikt hadden, stapten de soldaten uit de strijdwagen voor een grondgevecht met zwaard en speer. De menner voerde de strijdwagen weer naar de achterhoede.

Daarnaast werd ook gebruik gemaakt van de cavalerie. Xenophon, de bekende geschiedenisschrijver en filosoof, was generaal in het Griekse leger en hij schreef een handleiding over de cavalerie, de Equitum magistro (= de aanvoerder van de cavalerie). De cavalerie reed voor het leger uit en volgens de beschrijving van Xenephon waren de ruiters bewapend met twee speren en een zwaard. Met de speren belaagde de bereden soldaat het voetvolk van de vijand en daarna kon hij het gevecht aangaan door middel van zijn zwaard of hij reed terug naar een voorraadpost waar hij nieuwe speren kon halen voor een nieuwe aanval. Deze manier van oorlogvoeren was nieuw in de Oudheid en zorgde voor een onoverwinnelijk leger.

Alexander de Grote

De bekendste militaire leider uit de Griekse Oudheid is Alexander de Grote die het Griekse Rijk uitbreidde tot in India. Alexander’s paard Bucephalus heeft in bijna alle veldslagen meegevochten en bereikte de hoge leeftijd van 30 jaar. In India bezweek de hengst echter aan zijn verwondingen tijdens een veldslag. Hij werd met militaire eer begraven. Op zijn graf stichtte Alexander de stad Bucephalia.

Godsdienst

Ook in de godsdienst namen de paarden een grote plek in. De god Helios, de zonnegod, zou ’s ochtends vanuit het Oosten langs de hemel naar het Westen rijden in een wagen getrokken door 4 sneeuwwitte paarden.

De godin Demeter, de godin van de vrouwen, het huwelijk en de landbouw, werd afgebeeld met het hoofd van een zwarte merrie. De priesteressen die in haar tempel leefden werden veulens genoemd.

Als de schepper van het paard werd de god Poseidon vereerd. Als offer werd hem altijd een wit paard aangeboden, een zeldzame en waardevolle gift. Poseidon was ook god van de zee en wanneer hem een offer werd gebracht, werden de offerpaarden niet gedood met een mes maar door verdrinking als eerbetoon aan het water-element van Poseidon.

Aan het eind van de winter werd in sommige streken een brandende strijdwagen met een wit paard ervoor de zee ingedreven. Dit ritueel zou de zon laten herleven na de donkere wintermaanden.

De Spelen

De strijdwagens die in de veldslagen gebruikt werden, werden ook volop gebruikt tijdens de wagenrennen. Tijdens de Griekse Oudheid werden de eerste Olympische Spelen georganiseerd en het wagenrennen was één van de belangrijkste sporten die tijdens de Spelen georganiseerd werden. De wagenrennen werden meestal gereden met vierspannen. Pas jaren later werden ook bereden rennen gehouden. Er werden paarden gefokt die alleen deelnamen aan de rennen en die niet in de strijd gebruikt werden.

De Fokkerij

De fokkerij stond in Griekenland op een laag pitje. Lokale paarden werden gekruist met ingevoerde paarden. Deze ingevoerde paarden kwamen uit alle windstreken, zo werden er paarden met een Arabische type gebruikt maar werden ook kuddes als oorlogsbuit uit het Oosten en Noorden meegevoerd. Ook werden paarden door onderworpen volkeren als geschenk of belasting gestuurd. Ondanks de mengelmoes in de bloedvoering is het onwaarschijnlijk dat het Griekse paard groter geweest is dan 1m45.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

1. http://www.grieksegids.nl
2. http://www.suyderland.com
3. De nieuwe encyclopedie van het paard - Elwyn Hartley Edwards

Bij dit artikel ontbreken afbeeldingen. We zijn specifiek op zoek naar: Afbeeldingen van de Griekse paarden, bijvoorbeeld tijdens spelen of veldslagen Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.