Botulisme

Let op: Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij twijfel over de gezondheid van je paard altijd een dierenarts!

Oorzaak of etiologie

Er ontstaan bij botulisme verlammingsverschijnselen door giftige stoffen van de bacterie Clostridium botulinum.

Ziekteverloop of pathogenese

Het paard is veel gevoeliger voor botulisme dan andere diersoorten. C. botulinum produceert 8 verschillende toxines, maar de meeste gevallen van botulisme bij paarden worden veroorzaakt door toxine type B of C. De laatste jaren worden er meer gevallen gemeld die gelinkt zijn aan type A en heel af en toe wordt ook type D genoemd als oorzaak.

Het toxine kan op 3 verschillende manieren in het lichaam van het paard terecht komen. Het paard kan het toxine zelf opnemen, het paard kan spores opnemen waaruit zich de bacterie ontwikkelt die dan toxine gaat produceren, of het toxine kan het lichaam binnendringen doordat C. botulinum bacteriën terecht komen in een diepe wond. De opname van het toxine is veruit de meest voorkomende oorzaak van botulisme. Vaak komt het toxine dan voor in voordroog of kuilvoer. Het is ook mogelijk dan karkassen van aangetaste knaagdieren terecht komen in het voer.

De verlammingsverschijnselen ontstaan door een blokkade van de prikkeloverdracht. Het toxine werkt in op de plaats waar de zenuw de prikkel door moet geven aan de spier. De neurotransmitter acetylcholine moet vrijkomen uit de zenuwuiteinden en zich binden op de receptoren van de spiercellen om de spier te laten samentrekken. Het vrijkomen van het acetylcholine wordt verhinderd door het toxine. De prikkel wordt niet meer doorgegeven en het paard is niet meer in staat om zijn spieren te laten samentrekken.

Symptomen

De giftige stof van de bacterie ontstaat in dode dieren. Paarden krijgen de giftige stof binnen met het voer (bijvoorbeeld een kadaver in het hooi of (sloot)water). Wanneer het paard het binnen heeft gekregen beginnen zich enkele uren of dagen later de verschijnselen te openbaren waarbij eerst spierslapte optreedt en later verlammingen ontstaan. Vlak voordat het paard niet meer kan opstaan treden heftig trillen en schudden op. De verlamming verergert dan meestal snel en uiteindelijk raken ook de ademhalingsspieren verlamd waardoor het paard komt te overlijden.

Shaker foal syndrome

In de Verenigde Staten is een botulisme-vorm beschreven waarbij de veulens sterk schuddende bewegingen maakten. De bacterie was op bepaalde plaatsen in het maagdarmkanaal terechtgekomen en daar kon deze zich vermeerderen. De giftige stof ontstaat op deze manier in het lichaam en veroorzaakt zo botulisme. Het vooruitzicht voor de veulens is heel slecht, 90% komt te overlijden. De vooruitzichten op genezen zijn iets gunstiger wanneer het botulisme minder snel verloopt; dan kan men door laxeren proberen de giftige stoffen uit het lichaam te verwijderen. De veulens hebben hierbij wel intensieve verzorging nodig.

Diagnose

Beschrijf hier hoe de dierenarts kan bepalen of het inderdaad om deze aandoening gaat.

Behandeling

Beschrijf hier welke behandeling het paard nodig heeft om beter te worden.

Preventie

Beschrijf hier wat de eigenaar kan doen om te voorkomen dat zijn of haar paard deze aandoening krijgt.

Bronnen, referenties en/of voetnoten

• Lezing Update on botulism door Neil Hudson op BEVA congress in Birmingham 2014

Bij dit artikel zijn nog geen bronnen vermeld of is de bronvermelding niet op de juiste manier gebeurd. Als je dit wilt verbeteren kun je op bewerk klikken.

Dit artikel is een beginnetje. We zijn specifiek op zoek naar: algemene informatie Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.

Bij dit artikel ontbreken afbeeldingen. We zijn specifiek op zoek naar: Foto van symptomen, behandeling of dood dier in kuil/water Als je dit artikel aan wilt vullen kun je op bewerk klikken om je kennis aan dit artikel toe te voegen.