Algemeen
Afbeelding ter illustratie. Foto: Renate Zuidema Fotografie
Eemnes/Baarn - Rond de gemeentegrens van Eemnes en Baarn is het nieuws over de mogelijke komst van een windmolen hard aangekomen. Klanten en omwonenden van pensionstal De Heidehoek hebben handtekeningen ingezameld, en ook natuurorganisatie Behoud de Eemvallei keert zich faliekant tegen een windturbine in het gebied.
Als boer Arnoud van Daatselaar op zijn telefoon tikt klinkt plotseling een luid geraas en een pulserend 'woesj, woesj' uit een bouwvakkersradio. "Dit geluid gaan we straks horen", illustreert hij. "Dat is voor mij niet te doen, en ook niet voor mijn klanten." Nog een tikje op zijn telefoon en het lawaai is weg. De vogels zijn weer hoorbaar en verderop klinken paardenhoeven.
Duit in het zakje
Via de media hoorde Van Daatselaar dat buurgemeente Baarn over een windmolen nadenkt. Het gemeentebestuur wil zo een duit in het zakje doen bij de regionale opgave om duurzame energie op te wekken. Een windturbine lijkt de enige optie voor de bosrijke gemeente. De zoeklocatie aan de gemeentegrens ligt vlakbij Van Daatselaars paardenpension met 120 stallen. En de paardenliefhebbers zijn 'not amused'.
Van Daatselaar is maatschappelijk betrokken en staat volledig achter de energietransitie. "Natuurlijk, er moet wat gebeuren. Ik wil ook meedenken over duurzame energie. Ik wil de daken op mijn gebouwen en stallen best ter beschikking stellen voor zonnepanelen. Maar een grote windmolen? Not in my backyard."
Gooise dames
De kracht van De Heidehoek in Eemnes is de ligging, zegt Van Daatselaar: goed bereikbaar, in het midden van het land en vlakbij natuurgebieden waar je fijne ritten te paard kunt maken. "De Gooise dames komen hier met hun eigen paard rijden en ik zorg dat de boel netjes op orde is", zegt Van Daatselaar. "Ze komen voor ontspanning, het contact met elkaar en om in alle rust te genieten van hun paarden. Van zo'n windmolen wordt niemand gelukkig."
De klanten die bij de stallen hun paarden verzorgen zijn het met Van Daatselaar eens. Paarden zijn gevoelige dieren, en de prikkels die het geluid, de bewegende schaduw en de bodemtrilling van zo'n windturbine veroorzaken zouden hun dieren van streek kunnen maken, is de vrees. Robin Kaars uit Eemnes leidt haar hengst George op een drafje door de buitenbak. Ook zij sluit zich aan. "Paarden zijn vluchtdieren, dus uiteindelijk zal het veel stress geven. Als een paard 24 uur per dag, zeven dagen per week naast geluidsoverlast en slagschaduw staat, is dit geen ideale locatie meer."
Plannen dwarsbomen
Windmolens verstoren ook andere dieren, weet bestuurslid Kees Koolmees van natuurorganisatie Behoud de Eemvallei. Hij is door Van Daatselaar uitgenodigd om de situatie te bespreken. In een open vrachtwagenoplegger kijken ze met een bekertje koffie in de hand uit over het terrein. Koolmees voert al jaren strijd tegen de overheid om plannen te dwarsbomen die de natuur langs de Eem bedreigen. "Mijn gevoel zegt dat we hier echt wat aan moeten doen", zegt hij tegen Van Daatselaar. "Dit laten we zo niet gebeuren."
Koolmees waarschuwt dat weidevogels die naar de Eempolder vliegen en vleermuizen door de malende wieken uit de lucht geslagen zouden worden. "Dit is een heel divers gebied in de overgang van bos naar grasland en zo'n windturbine is een enorme aantasting. Dieren vliegen gewoon de gehaktmolen in. In de Eempolder gaat het dankzij de nestbescherming door boeren juist zo goed met de grutto, die in de rest van het land in aantallen juist hard achteruit gaat."
'Negen keer hoger'
Een fotospandoek achter de mannen weerspiegelt hun uitzicht. Van Daatselaar heeft in de malse graslanden achter de paardenbak een windmolen geprojecteerd die boven de boomrand uittorent. Koolmees vindt dat de impressie nog tekort schiet. "Als die rode beuk daar 12 meter hoog is, dan zal die windturbine zeker negen keer hoger zijn."
Van Daatselaar is blij dat Behoud de Eemvallei zijn bezwaren deelt. Hij heeft inmiddels bijna 200 handtekeningen van buurtgenoten en klanten ingezameld en ontvangt volgende week de Baarnse wethouder Steven de Vries op zijn erf om die te overhandigen. "Mijnheer Koolmees is deskundig en bijzonder vasthoudend en hij heeft een groot netwerk. Ik hoop de wethouder met die petitie en met media-aandacht te kunnen overtuigen dat hier geen plek is voor een windmolen."
Alleen een onderzoek
Wethouder De Vries heeft eerder al laten weten dat het alleen om een onderzoek naar de mogelijkheden gaat. Hij wil vooral laten zien dat Baarn doet wat het kan om de doelen te halen die zeven gemeenten in de regio Amersfoort samen hebben gesteld. Van die afspraken is tot nu toe weinig gerealiseerd. Als de bestuurders niet snel met een plan komen dat genoeg duurzame energie oplevert, dreigt de provincie Utrecht plaatsen voor windmolens af te dwingen. En dan zal de gedeputeerde vooral kijken naar gemeenten die nauwelijks een bijdrage leveren.
Baarn heeft weinig andere mogelijkheden binnen de grenzen. Een groot deel van de gemeente bestaat uit bos en andere natuur. Zonnevelden aanleggen op agrarische grond is volgens de wethouder nog te ingewikkeld. Volgens een verkenning van de provincie liggen alleen aan de gemeentegrens bij knooppunt Eemnes nog kansen. Maar ook daar liggen obstakels. Het onderzoek door de gemeente moet uitwijzen of een windmolen plaatsen realistisch is. Behalve het bedrijf van Van Daatselaar kunnen ook de nabijheid van zorginstelling Sherpa en grote gastransportleidingen in de bodem nog een hindernis opwerpen.
De gemeenteraadsleden van Baarn moeten zich er nog over uitspreken. Van hen is bekend dat ze tot nu altijd in meerderheid tegen het plaatsen van windmolens waren. Arnoud van Daatselaar, de paardenliefhebbers van de Heidehoek en stichting Behoud de Eemvallei zullen hen daar aan blijven herinneren.
Op de website van RTV Utrecht zijn een foto en een filmpje te zien.