Welzijn
De hertenluisvlieg, oftewel de lipoptena cervi.
De hertenluisvlieg is een klein, roodbruin, bloedzuigend insect, die voornamelijk parasiteert op herten en reeën, maar die ook bij paarden wordt gespot.
Een volwassen hertenluisvlieg is zo’n 3 tot 5 mm groot, heeft twee grote ogen en drie kleine ‘punt’oogjes. Zijn lijfje is hard en elastisch. Aan de zes pootjes zitten klauwtjes, waarmee hij zich vastklampt aan zijn slachtoffer. Met deze pootjes kan hij zich razendsnel bewegen, zowel voor- als achterwaarts, maar ook zijwaarts, oftewel schuinsmarcheerders.
De hertenluisvlieg is maar één van de 786 tot nu toe bekende luisvliegen. De luisvliegen parasiteren en leven van bloed van hun gastheer.
De paardenluisvlieg is iets groter, 5 tot 8 mm en komt, ondanks zijn naam, vooral voor op runderen.
Het bijzondere aan deze luisvliegen is dat ze geen eitjes leggen, maar een soort van ‘kant en klare pop’ in de vacht van hun gastheer of in boomspleten/boomschors leggen.
Rond september, oktober komen de larven uit en verschijnt er een gevleugelde hertenluisvlieg, die op zoek gaat naar een gastheer. Wanneer ze een geschikte plek hebben gevonden, vallen hun vleugels eraf en blijven er kleine stompjes over.
Hierna lijkt hij op een klein, plat spinnetje dat zich razendsnel over zijn slachtoffer kan verplaatsen.
Dat maakt het heel lastig om deze luis te pakken als hij je paard heeft gekozen als gastheer.
En wat als er een luisvlieg je paard gekozen heeft? Hoe raak je hem kwijt?
De insecten gaan vaak op een kaal stukje huid zitten, onder andere onder de staart, op de koker of tussen de achterbenen. Paarden kunnen behoorlijk overstuur raken van de deze luisvlieg, of dit nu van de beet is of het razendsnelle voortbewegen van de luisvlieg over hun lijf, ze zullen blijven bewegen om hier onderuit te komen. Dat maakt het extra moeilijk om de luisvlieg te pakken, wat eigenlijk wel de beste manier is om eraf te komen.
Onze vliegensprays zullen niet werken en je hele paard in de olie zetten zodat de luisvlieg geen grip krijgt is ook weer zo wat.
Wassen met warm water schijnt goed te helpen of spuiten met spray, ze blijven dan heel even verward zitten en dan kan je ze snel van je paard halen. Behandel de luisvlieg daarna als een teek, want door zijn taaie, leerachtige lijf zal hij niet snel opgeven.
Is een beet van deze luis schadelijk?
Uit navraag bij boswachters kwamen er nogal wisselende antwoorden terug. In principe lijkt een beet van deze parasiet onschadelijk, een jeukend bultje wat binnen een paar dagen weg zou moeten zijn.
Maar er zijn ook verhalen bekend van paarden die gestoken waren door een luisvlieg en een koliekaanval kregen na de beet. Wat daar de reden van is is onduidelijk en hopelijk blijft dat een zeldzaamheid.
Waarschuwing op Facebook
Klik op onderstaande afbeelding voor de bijbehorende video van een paard dat geteisterd wordt door de hertenluisvlieg: